قاسم عبیداوی - استادیار دانشگاه پیام نور
راضیه امینی - مدرس موسسه آموزش عالی شاندیز مشهد
علی محمدیان - مدرس موسسه آموزش عالی شاندیز مشهد

مشهور فقیهان امامیه معامله تخمینی را سبب بطلان عقد بیع می دانند؛ حال آنکه امروزه در بسیاری از موارد، امکانآگاهی دقیق از مورد معامله فراهم نیست. نوشتار پیش رو با روشی توصیفی تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای، میزاناعتبار چنین ادعایی را نقد و بررسی ک رده است. نتایج تحقیق نشان می دهد روایاتی که فقیهان برای بطلان بیع گزاف بهآ نها استناد کرده اند، بر مدعای ایشان دلالت نداشته و اخص از مدعا هستند؛ افزون براین، به نظر می رسد ابزارهایاندازه گیری وزن کالا در فرض مسیله موضوعیت ندارد؛ بلکه ملاک مشخص شدن مورد معامله به نحوی است که سبباختلاف نشود و این مهم ا زطریق مشاهده و اعتماد عرفی نیز می تواند احراز شود.

بیع گزاف، تعیین مبیع، مکیل و موزون، تخمین و حدس، مشاهده عرفی