مجتبی عباسپور - مربی، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران
محمد امین کوه بر - استادیار، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران
جعفر قاسمی ورنامخواستی - استادیار، دانشکده اقتصاد و مدیریت دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران

تقاضای حمل و نقل دریایی مشتق شده از تقاضای مبادلات تجاری میان کشورها است. به همین دلیل، در این مقاله به منظور تحلیل بازار خدمات حمل و نقل کشتی های تانکر و عوامل موثر بر نرخ کرایه حمل، علاوه بر متغیرهای مربوط به بازار کشتی های تانکر مانند قیمت تانکرهای اوراقی، قیمت تانکرهای نو و دست دوم، نقش تجارت دریایی نیز لحاظ شده است. داده های مورد استفاده، به صورت سری زمانی سالانه در بازه زمانی 1987 تا 2014 و برگرفته از پایگاه آماری کلارکسون می باشد. با توجه به اینکه جهت علیت ارتباط از قبل مشخص نبوده، پس از انجام آزمون های ریشه واحد مقتضی، از الگوی خودرگرسیون های برداری جهت بررسی ارتباط هم جمعی میان سری ها استفاده شده و بعد از کشف یک بردار همجمعی، با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری به بررسی علیت ارتباط پرداخته ایم. بر اساس نتایج به دست آمده، برخلاف کوتاه مدت، تغییرات قیمت تانکرهای نو و دست دوم و تغییرات حجم تجارت دریایی، بر نرخ کرایه کشتی تاثیرگذار هستند. همچنین، در کوتاهمدت نرخ کرایه حمل، میزان تجارت دریایی و قیمت ناوگان دسته دوم موجود در بازار بر قیمت تانکرهای نو تاثیر گذار هستند. نهایتا، افزایش حجم تجارت دریایی با یک و قفه باعث افزایش نرخ کرایه شده و این تاثیر موقتی و گذرا است.

حمل و نقل دریایی، کشتی های تانکر، الگوی خودرگرسیون برداری