روح اله صیادی نژاد - استادیار دانشگاه کاشان

آل مهلب یکی از مهم ترین حاکمان ولایت خراسان در اواخر قرن اول هجری می باشند که خود را به مثابه حامیان شعر، فرهنگ و ادب در منطقه خراسان معرفی نموده اند. ورود آنان در هر شهر و دیاری با رواج شعر و موسیقی همراه است . آنان با اعطاء صلات و هدایا سبب جلب شاعران تازی و پارسی در این نواحی می شدند. اغلب شاعران آل مهلب در واقع جزیی از شاعران بصره به شمار می آمدند. از مشهورترین شاعران دربار آل مهلب ثابت قطنه ، کعب اشقری ، حاجب ذبیان ، مغیره بن حبناء ، نهار بن توسعه و زیاد اعجم را می توان نام برد. باید گفت که اسلوب آنان محکم و استوار و به اسلوب شاعران جاهلی و اموی نزدیک است. اگر چه شاعران این سامان، حدود یک قرن در خراسان رحل اقامت افکندند و با ساکنان این نواحی در آمیختند، با این وجود آنان از واژگان فارسی زیاد بهره نمی بردند. عربی گویی در فضای تهی تک تازی می کرد. گویی سرزمین ایران از مایه های فرهنگی و تاریخی خود تهی می گردد تا جایی برای ادب عربی بگشاید. مهارت ایرانیان در فراگیری شعرونثر عربی به حدی است که هنوز قرن اول هجری به پایان نرسیده، شاعرانی همچون زیاد اعجم ظهور می کنند که در کلیه فنون شعر عربی مهارت و تسلط خود را بروز می دهند.

مهلب ، ایرانیان، شعر عربی، انواع ادبی، سبک شعر.