حبیب اله قائد امینی - کارشناس ارشد مرکز پژوهش های علوم جوی-اقیانوسی دانشگاه شیراز
فروغ گلکار - کارشناس ارشد مرکز پژوهش های علوم جوی-اقیانوسی دانشگاه شیراز

نوسان‌های مادن جولیان(MJO) الگوی غالب تغییرات بزرگ اقلیمی در مناطق گرمسیری دریایی می‌باشد که دوره‌های زمانی زیرفصلی آب و هوایی مناطق حاره و جنب حاره را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تأثیر پدیده MJO بر وقوع دوران‌های خشک و تر استان خوزستان واقع در جنوب غرب ایران برای ماه‌های نوامبر تا آوریل مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور داده‌های بارش ماهانه 8 ایستگاه که در مناطق مختلف این استان قرار گرفته است در دوره زمانی 2005-1979 تحلیل گردید. با استفاده از دو شاخص معروف مالونی _ کیل و ویلر _ هندون فازهای فعال و ضعیف MJO (به ترتیب افزایش و کاهش فعالیت‌های همرفتی در ناحیه گرمسیری اندونزی) در مقیاس زمانی ماهانه و فصلی شناخته شدند. سپس ترکیب‌های MJO- بارش برای فازهای مثبت و منفی تشکیل گردید. نشان داده شد که مقدار بارش فصلی در فاز منفی MJO به طور معنی‌داری بیشتر از فاز مثبت این پدیده است (حدود 5/1 تا 0/3 برابر). افزون بر این آزمون‌های آماری نشان داد که بسامد دوران‌های خشک و تر به ترتیب با رخدادهای فاز منفی و مثبت MJO در ارتباط است. با حاکم شدن فاز مثبت, احتمال رخداد خشکسالی در استان بین 50 تا 90 درصد در نوسان می‌باشد. در مقابل در فاز منفی MJO احتمال رخداد دوره تر بین 55 تا 80 درصد در تغییر می‌باشد.

نوسان‌های مادن-جولیان (MJO), باران, خشک, تر, ایران, خوزستان