فضل اله فولادی پور - دکتری تاریخ اسلام عضو هیات علمی دانشگاه فرهنگیان

از مسایل اجتماعی، سیاسی مهم سال های پس از سقوط نظام ساسانی مهاجرت و اسکان قبایل متعددی از تیره های مختلف عربی به ایران است که در تغییر ساختار ایران اثر چشمگیری به جا گذاشت و در همان حال باعث بروز مسایل سیاسی عدیده ای در ایران گردیدند. این مهاجرین گذشته از این که به مرور اختلافات سیاسی عقیدتی و قومی خود را به ایران کشاندند به تدریج زمینه رشد و گسترش اسلام را در لایه های اجتماعی مناطق مختلف ممکن ساختند.از جمله این قبایل ابودلف بودند که آغاز کار و چگونگی به ثروت و قدرت رسیدن آنان در ایالت جبال در اوایل قرن دوم هجری نشان از نقش فعال و تاثیر گذار در تحولات سیاسی، مذهبی و اجتماعی منطقه داردروش. پژوهش حاضر به صورت ترکیبی از تبیین علی، عقلایی و روایی است و درصدد بررسی چرایی اسکان و جایگاه این خاندان در تحولات مرتبط با دستگاه خلافت و منطقه و مسایل مرتبط با آن با بهره گیری از منابع موثق و معتبر است. یافته های پژوهش حاکی از نفوذ موثر خاندان عرب تبار ابودلف در حکومت های طاهریان، صفاریان و سامانیان می باشد و در عین حال رابطه نسبتا خوبی با دستگاه خلافت داشتند به حمایت از علویان و شیعیان پرداختند و به جلب شاعران و هنرمندان اهتمام داشتند ولی سرانجام در فرهنگ ایرانی هضم شدند.

ابودلف، کرج ابودلف، عباسیان، جبال، اصفهان