گذری بر زندگی صوفی صافی،شیخ زین الدین خوافی

زین الدین ابوبکر محمد بن محمد بن علی معروف به زین خوافی یکی ازسه تن عارفان مشهور دوره ی تیموریان بود که درسال 757 هجری قمری در روستای برآباد خواف دیده به جهان گشود و در سال 838 هجری قمری در 81 سالگی درگذشت. وی که دردوران خواجه ناصرالدین عبیداالله احرارو ملک قطب الدین علی بن ملک محمود وشاه ظهیرالدین بابری می زیست ،از پیشگامان طریقه ی سهروردی و مرید شیخ نورالدین عبدالرحمان قریشی مصری بود که برای تدریس به تبریزسفرنمود وبعدازمهاجرت به هرات دردارالسلطنه هرات درسجاده ی تقوا به ارشاد وراهنمایی اهل دل مشغول گشت. زین الدین آثاری چون: منهج الرشادلنفع العباد،وصایاال القدسیه، رسایل حاشیه، عوارف المعارف شهاب الدین سهروردی ، زینی نامه، شرح منازل السایرین خواجه عبد الله انصاری، وصیه العارفین و تقریرات رابه دوزبان فارسی وعربی از خود بر جای گذاشته است که موضوع بیشتر آن ها مسایل مربوط به عرفان و سیر و سلوک است . وی نزدیک به 30 هزار شاگرد داشت که ازآن جمله می توان به مریدانی چون شیخ صوفی علی و شاه طیب خوافی اشاره کرد.اوهم چنین مدارس ، خانقاه ها و مهمان پذیرهایی را در عصر خودش بنا کردو املاک و دارایی های زیادی از جمله 11 رشته قنات و مزارع داشته که آن ها را در سال 812 هجری قمری وقف مدارس و مساجد کرد. ازاو فرزندان ونوادگانی چون:فصیح الدین محمد،مولاناسعدالدین رهایی خوافی،ابوالواجدفارغی خوافی،شیخ نورالدین محمد،شیخ ابوالواجد فارغی هروی وشیخ صدرالدین باقیمانده است.همچنین شخصیت هایی چون زین الدین برادر شیخ نورالدین،زین الدین متخلص به وفایی و زین الدین اختیارالدین بااو همنام بوده که برخی، ازبازماندگان ونوادگان اوبه شمار می روند. دراین پژوهش محققان باتوجه به کمبودمنابع سعی برآن نموده است تاضمن اشاره به زندگی شیخ زین الدین خوافی،به آثار،شاگردان،موقوفات وسفرهای شیخ اشاره ای گذراداشته باشد وتفصیل هرکدام ازعناوین مذکوررابه آینده واگذارد.

کلیدواژه ها:

براباد ، خواف ، زین الدین ، عارف.