سوادو لی - دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس
سعید بزرگ بیگدلی - دانشیار زبان وادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس

ادبیات جایگاهی ویژه در بازنمایی تحولات جامعه دارد. رمان قالب ویژه ی ادبی و آینه واقع نمای رخدادهای جامعه وتحت تاثیر تحولات آن است. امروزه رمان نوع ادبی بویژه رایج دراکثرکشورهای جهان است.درایران سابقه داستان نویسی بسیارطولانی است وبرخی ازصاحبنظران براین باورندکه رمان ایرانی محدودبه یک قرن پیش نیست وسابقه آن به قرنهاپیش بازمی گردد.البته دردوران معاصرکه رمان درمیان سایرانواع ادبی جایگاهی ویژه یافته وروزبه روزبررواج آن افزوده شده است نیز رمان درایران سابقه ای بیشترازسنگال دارد.رمان نویسی در هر دو کشور ایران و سنگال رمان با دگرگونی های اجتماعی و فرهنگی همراه بوده است . این تحولات اجتماعی و سیاسی در فرهنگ هر دو ملت، آشنایی نویسندگان هر دو کشور با جنبشهای آزادی خواهی و عدالت طلبی در دنیا، ایجاد زمینه های مناسب برای تحصیل زنان، شکل گیری جریانها و مکتبهای ادبی نوین در جهان و توجه کانونی به حقوق زن، برقراری ارتباط با فرهنگهای دیگر بویژه فرهنگ و تمدن غربی، از مهمترین عوامل تحول رمان در ادبیات هر دو کشور بوده است. دراین مقاله کوشش شده است بانگاهی به اوضاع ادبی، اجتماعی و سیاسی در ایران از دوران مشروطه تا قبل از انقلاب اسلامی و پس از آن ،و درآفریقای غربی( سنگال) در دوره استعماری و پسااستعماری ومقایسه وتطبیق آنهابایکدیگر به بررسی این موضوع پرداخته شودکه این دگرگونیها چه تاثیری بر تحول رمان داشته اندو بازتاب آن درآثار رمان نویسندگان ایرانی چه شباهتها و یا تفاوتهایی با یکدیگردارند.

ادبیات تطبیقی، تحول رمان، ایران، سنگال