احمد حشمتی - عضو دانشگاه پیام نور، دانشجوی دکترای برنامه ریزی شهری
آزیتا رجبی - عضو هیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران

جهانی شدن پدیده ای است که بر اساس آن توسعه سریع فعالیتهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درسراسر جهان با پشت سر گذاشتن مرزها، انحصارها و حاکمیتها و سعی در ایجاد یک بازار برون مرز و واحد جهانی ارتباط دارد. امروزه فرآیند جهانی شدن ابعاد جدیدی را بر جغرافیای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی افزوده است و به همین دلیل ویزگیهای کشوری و ملی خاص و نیز مرز میان دولتهای سرزمینی اگر چه اهمیت خود را تا حدودی حفظ می کند ولی از جهات متعددی نقش محوری خود را از دست می دهد. پس دیری نخواهد گذشت که خانواده بشری شاهد از میان رفتن جداییها ی سرزمینی و هویتی خواهد بود. اختلاف دیگر در مقایسه تمدن اسلام و تمدن غرب می توان به این نتیجه رسید که سرمایه های فرهنگی هیچ تمدنی در طول تاریخ قابل مقایسه با ذخایر فرهنگی جهان اسلام نبوده اما متاسفانه به علل گوناگونی درونی و بیرونی این تمدن به جای اینکه راهکار نجات و توسعه مادی و معنوی جهان اسلام شود عامل رکود وعقب ماندگی کشورهای جهان اسلام شود عامل رکود و عقب ماندگی مسلمانان شده است. متاسفانه سوء برداشتها، کج فهمی ها، مسائل قومی و قبیله ای، اختلاف فرهنگی و پس از همه انزوای جغرافیای در طول سالهای اخیر موجب عقب ماندگی کشورهای جهان اسلام در عرصه جهانگردی شده است و از آنجا که این صنعت در نیم قرن اخیر در جهان با پیشرفتی قابل ملاحظه روبه رو بوده است، راهکار مناسب جهت رهایی کشورهای اسلامی از بحران اقتصادی با توجه به پتانسیل های این کشورها، مشارکت آگاهانه و همه جانبه در صنعت جهانگردی است که این میسر نمی شود مگر با برداشتن مرزها و تبدیل جهان اسلام به یک جهان واحد بدون مرز. در این مقاله سعی شده با یک دید جامع جغرافیایی تا حد امکان به مقوله توسعه توریسم از طریق جهانی شدن و مرز شکنی جغرافیایی پرداخته شود و راه کارهای رسیدن به یک توریسم پایدار در جهان اسلام ارائه گردد

جهانی شدن جغرافیای اجتماعی، ذخایر فرهنگی رکود، جهانگردی بحران اقتصادی، توسعه، جهان اسلام