سیطره گفتمان علم کلام در هزار و یک شب

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: ششمین همایش ملی متن پژوهی ادبی نگاهی تازه به ادبیات داستانی معاصر
  • کد COI اختصاصی: MATNPAGOOHI06_147
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 538
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی افضلی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران

منصوره احمدی جعفری

استادیار زبان و ادبیات فارسی، گروه علوم انسانی، واحد صفادشت، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

داستانسرایی و قصهپردازی پدیدهای است که از دیرباز با زندگی بشر آمیخته و همگام با دگرگونی و بالندگی زندگی اجتماعی به حیات خود ادامه داده است. میزان تاثیر و تاثر قصه و تحولات اجتماعی و اعتقادی از یکدیگر هرچند بدیهی مینماید؛ امری چندسویه، پیچیده، ترافرهنگی، مبتنی بر گفتمان و برپایه ی تبادل گنجینه های اعتقادی و باورهای مذهبی اقوام مختلف است. کتاب هزارویک شب از نمونه ی آثار داستانی با آبشخورهای فرهنگی متعدد است که بنیانیترین آن، آموزه های اسلام و دستاوردهای مهم اسلامی همچون علم کلام است. بسیاری از افسانه های هزارویک شب، بستری برای طرح منازعات اعتقادی است؛ روایتگریهایی مبتنی بر مباحث کلامی که در خلال گفتوگوی نقش آفرینان افسانهای بروز مینماید. گستره ی طرح مباحث مذکور در مقام لفظ و معنا بسط یافته و با پیروزی حق به پایان میرسد. در این تحقیق با روش تحلیلی توصیفی به بررسی مبانی و بنیانهای کلامی در نمونه داستانهایی از این مجموعه ی سترگ پرداخته شده است.

کلیدواژه ها

علم کلام، هزارویک شب، قضاوقدر، جبرواختیار، اشاعره و معتزله.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.