سهراب محمدنیا قرایی - دانشجوی دکترا جغرافیای طبیعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی ت
سیدمحمد عسکریزاده - کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی
مجتبی ظهور - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی دانشگاه تربیت معلم سبزوار

بلایا و مخاطرات محیطی از دیرباز بعنوان مخرب ترین عوامل آسیب رسان به انسان، جامعه و زیست گاهش مطرح بوده اند. پژوهش و بررسی های انجام شده نشان می دهد بحرانها نفساً تعیین کننده میزان خسارت نیستند. بلکه پاسخ مسئولان به بحران است که میزان خسارتهای وارده را تعیین می کند. با توجه به اینکه یکی از شاخص های مهم توسعه کشورها، میزان آمادگی جامعه آنها در برابر انواع مختلف بلایای طبیعی است. در اکثر کشورهای دنیا در برنامه توسعه توجه کمتری به شرایط اضطراری و بحران ها می شود. غالباً مرسوم است که برنامه ریزان توسعه و بحران جدا از هم کار کنند و همین امر باعث ناهماهنگی در امر برنامه ریزی توسعه و بحران شده است و تنها تعداد کمی از کشورهای که دارای برنامه جامع مدیریت مخاطرات و بلایای در برنامه توسعه خود هستند به فاز آمادگی توجه نموده اند و بیشتر توجهات به فاز مقابله در بحران معطوف شده است.همچنین در عرصه بین المللی افزایش وقوع بلایای مختلف طبیعی در دهه های اخیر و گسترش خسارات مالی و جانی ناشی از آنها باعث شده است که با نگاه آینده نگری بیشتری بویژه در کشورهای اسلامی مورد توجه قرار گیرد. به همین دلیل است که برنامه ریزی مدیریت مخاطرات طبیعی تا این اندازه اهمیت یافته است.لذا در این مقاله تلاش شده است تا ضمن روشن کردن مفاهیم و کاربردهای اصول برنامه ریزی بلایای طبیعی (مدیریت ریسک , مدیریت بحران) نحوه برنامه ریزی بلایا و مخاطرات محیطی در ایران و کشورهای در حال توسعه مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

برنامه ریزی، توسعه پایدار، مدیریت بحران، مدیریت ریسک، بلایا و مخاطرات محیطی