بررسی وضعیت بی خطر سازی پسماندهای عفونی در بیمارستان زنان و زایمان فریده بهبهانی

زمینه و هدف : امروزه یکی از معضلات بهداشتی و زیست محیطی کشور مواد زاید بیمارستانی است که به علت دارا بودن عوامل خطرناک ، سمی و بیماریزا از جمله زایدات پاتولوژیک ، عفونی ، دارویی ، شیمیایی ، رادیواکتیو و ظروف و وسایل درمانی از حساسیت خاصی برخوردار است . مدیریت پسماندهای بیمارستانی بدلیل دارا بودن پتانسیل عفونت زایی و وجود پسماندهای خطرناک بسیار حایز اهمیت است . عدم کنترل و بی توجهی نسبت به مدیریت صحیح پسماندهای بیمارستانی علاوه بر تهدید جدی به سلامت جامعه و محیط زیست ، باعث اتلاف هزینه های زیاد نیز می شود . کلید رسیدن به مدیریت کارآمد ، شناخت خصوصیات کمی و کیفی مواد زاید بیمارستان ، جداسازی ، جمع آوری و در نهایت تصفیه و دفع مناسب با توجه به نوع مواد زاید تولیدی می باشد. لذا این مطالعه با هدف بررسی مدیریت پسماندهای بیمارستانی و بررسی کارایی امحاء پسماندها در بیمارستان فریده بهبهانی طراحی و اجرا شد.مواد و روشها: این مطالعه به منظور توصیف و بررسی وضعیت بی خطر سازی پسماندهای عفونی و کارایی روشهای امحای پسماندها در بیمارستان فریده بهبهانی انجام شد (7) . در این تحقیق پایش روش بی خطر سازی پسماندهای عفونی به وسیله اندیکاتورهای شیمیایی و بیولوژیکی در طول یکسال( سال 1396) انجام شد. دستگاه اتوکلاو جهت امحاء و بی خطرسازی پسماند عفونی دارای حجم 1000 لیتر و ساخت شرکت سازگر بود. مدت امحاء پسماند 45 دقیقه و دمای 135 درجه سانتیگراد و فشار 2 اتمسفر بود. جهت ارزیابی وضعیت بی خطرسازی پسماند عفونی از ویال باسیلوس استیاروترموفیلوس، ویال باسیلوس سوبیتیلیس و محیط کشت TSA و اندیکاتورهای شیمیایی بود که در طول یکسال انجام شد. یافته ها و نتایج : میزان کل پسماندهای عادی تولیدی در بیمارستان 150 کیلوگرم در روز و میزان کل پسماندهای عفونی 100 کیلوگرم در روز می باشد. میزان پسماندهای تیز و برنده و دارویی به ترتیب 15 و 16 کیلوگرم در روز می باشد. ویال بیولوژیکی هفته ای یکبار به همراه پسماندها درون دستگاه قرار داده شد. در طول سال جمعا 48 ویال در درون دستگاه قرار داده شد که 45 مورد آن منفی و 3 مورد مثبت بود که در موارد مثبت دستگاه سرویس گردید. تست های بخار یا کلاس 6 به صورت روزانه در روزهای غیرتعطیل انجام شد که مجموعا در طول سال 480 (40×12)تست انجام شد که 470 مورد منفی و 10 مورد مثبت بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این بررسی نشان داده است که میزان پسماند عفونی 40 درصد از کل پسماندهای بیمارستانی را به خود اختصاص می دهد. با احتساب مواد تیز و برنده ودارویی ، میزان مواد زاید خطرناک بیمارستان حدود 46 درصد از کل پسماندهای تولیدی است. میزان پسماندهای خطرناک بیمارستان بسیار بیشتر از مقادیر ذکر شده توسط سازمان جهانی بهداشت است که می تواند سبب افزایش هزینه ها در بی خطرسازی و دفع پسماند شود. لذا نیاز به مدیریت و کاهش پسماند تولیدی در بیمارستان می باشد.در خصوص بررسی وضعیت بی خطرسازی در مواردی دستگاه امحاء در طول سال دچار مشکل و نقص عملکرد بوده است که تعمیر و نگهداری دستگاه انجام شده و مشکل رفع شده است. استراتژی اصلی بیمارستان باید روی کاهش میزان تولید پسماند عفونی و خطرناک و رسیدن به استاندارد بین المللی باشد که در این صورت مشکلات امحاء و بی خطرسازی و میزان تعمیرات و نگهداری دستگاه ها نیز کاهش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

پسماندهای بیمارستانی ، پسماند عفونی ، بی خطرسازی ، پسماند خطرناک