افشین قشلاقی نیگجه - کارشناس ارشد حقوق بین الملل دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری
مصطفی آبادیخواه - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل دانشگاه قم

محصولات تراریخته به عنوان یکی از شاخه های بیوتکنولوژی به منظور مقاوم سازی گیاهان، مواد غذایی و دام در برابر آفات، یکی از نوآوری های بشری در حوژه ژنتیک به حساب می آید. اگر چه این فناوری در تولید کمی محصولات اثری شگرف داشته است، اما پیامدهای ناشی از مصرف آن نگرانی های عمیقی را به وجود آورده است. چرا که چنین تولیداتی در چارچوب حقوق بین الملل بشر در تقابل مستقیم با حقی بشری تحت عنوان حق بر غذا می باشد. به موجب ماده 11 میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، دولت ها به طور خاص متعهدند، بهره مندی از حقوق مطرح شده در آن را با استفاده از حداکثر منابع و با تمامی تدابیر مناسب و موثر تامین کنند. یکی از این حقوق، حق بر غذای کافی است. حقی که محتوی اصلی آن، متضمن بر فراهم بودن و در دسترس بودن میزان کافی از غذای سالم است که فاقد هر نوع مواد مضر باشد . از این رو مقاله حاضر با عنایت به رشد روز افزون محصولات تراریخته در پی پاسخ به این پرسش ها است که آیا دولت ها در راستای حق بر غذا و تقابل با محصولات تراریخته مسیولیتی دارند و از سوی دیگر، در رویکردهای جرم شناسانه چگونه می دتوان آسیب های ناشی از تولید مواد تراریخته را جرم انگاری نمود در پاسخ به این پرسش ها نوشته حاضر کوشیده با روش توصیفی و تحلیلی به تعهدات دولت ها در چارچوب داخلی و بین المللی بپردازد و نهایتا با تاکید بر جرم انگاری محصولات تراریخته با استفاده از رهیافت های نوین جرم شناسی سبز، درصدد است تا راهکاری درست را ارایه نماید.

محصولات تراریخته، حق بر غذا، جرم شناسی سبز، حقوق بین الملل، رویکرد