محمدرضا رهنی - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان، ایران
علی شیعه علی - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان، ایران
محمد نجات پور - دانشجو کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیروان، ایران

نکاح معاطاتی در فقه و حقوق به معانی مختلفی آمده است. یکی از معانی رایج آن عدم اجرای صیغه ایجاب و قبول است. سوال مهم این است که آیا عقد نکاح را می توان بدون اجرای صیغه ایجاب و قبول انشا نمود مشهور فقها، لفظی بودن ایجاب و قبول را در عقد نکاح شرط می دانند و معتقدند نکاح معاطاتی باطل است، بلکه در این مورد ادعای اجماع شده. قانون مدنی نیز بر لفظی بودن ایجاب و قبول در عقد نکاح صراحت دارد. اما برخی با توجه به دلایلی مدعی صحت نکاح معاطاتی شده اند؛ این نوشتار به بررسی مفهوم معاطات در عقد نکاح، ارزیابی ادله بطلان و صحت نکاح معاطاتی و نقش طریقی یا موضوعی لفظ در عقد نکاح پرداخته شده است.

عقد نکاح، معاطات، صحت نکاح معاطاتی، بطلان نکاح معاطاتی