فریبا محسن زاده - دانشگاه بوعلی سینا، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی،
سیمین ناصری - دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت گروه مهندسی بهداشت محیط
علیرضا مصداقی نیا - دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت گروه مهندسی بهداشت محیط
رامین نبی زاده - دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده بهداشت گروه مهندسی بهداشت محیط

آلودگی نفتی خاک معضل رایج بسیاری از کشورها است . بخش عمده زیست پالایش خاک های آلوده به نفت، بر اساس فعال سازی اجتماعات میکروبی و قارچی تجزیه کننده هیدرو کربن های نفتی استوار است. یک مطالعه میدانی دریک منطقه آلوده به نفت (پالایشگاه کرمانشاه )، به منظوریافتن گیاهان بومی مقاوم به آلودگی نفتی و قارچ های رایزوسفر آنها جهت استفاده در زیست پالایش خاکهای آلوده به نفت، انجام گرفت. نتایج نشا ن داد که برخی از گیاهان ازجمله Amaranthus retroflexus L قادر به بقا در خاک های آلوده به نفت هستن د . در رایزوسفر این گیاه 6 گونه قارچی در خا ک های آلوده به نفت یافت گردید که فقط 3 گونه از آن ها از رایزوسفر گیاهان مناطق غیرآلوده جداسازی شد . کشت قارچ ها در محیط های کشت حاوی نفت نشان داد که همه قار چ ها به مقادیر پایین آلودگی نفتی ( 1%) مقاومند ولی فقط بعضی از گونه ها به ویژه گونه - های Fusarium به مقادیر بالای آلودگی نفتی ( 10 %) مقاومت نشان دادند . آزمونهای زیست پالایش با Amaranthus همراه با تک تک قار چ ها، ترکیبی از قار چ ها و بدو ن قارچ ها) نشان داد که کاربرد گیاه همراه با قارچهای رایزوسفری بسیار موثرتر است.نتایج ما دلالت دارد که قارچ های جداسازی شده از رایزوسفر، قادر به رشد در حضور نفت هستند . آنها از مواد نفتی به عنوان ماده غذایی استفاده می کنند که مقاوم ترین آن ها Fusariumequseti می باشد. آزمونهای زیست پالایش نشان داد که اگر چه همه قارچ ها قادر به زیست پالایش آلودگی نفتی در مقادیر مختلف هستند اما استفاده از مجموعه قارچها همراه گیاه، بالاترین کارایی را نشان داد که مفهوم آن حمایت گیاه از نظر تامین اکسیژن، فاکتورهای رشد و آنزیمها جهت عملکرد زیست پالایی قارچها میباشد.

آلودگی نفتی، رایزوسفر، کنسرسیوم قارچی، زیست پالایش، آمارانتوس رتروفلکسوس