زهرا چکنی - دانشجوی دوره کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان پردیس شهید هاشمی نژاد، مشهد

حمله ی چنگیزخان مغول به ایران، منجر به جنگ و خونریزی فراوان در کشورمان شد. با این وجود، شناخت او براساس قتل و غارت هایی که در ایران و سایر نقاط داشت، شناخت کامل و جامعی نیست زیرا او تعهداتی در قبال امور اخلاقی و سایر موارد داشت که آنها را تحت عنوان یاسا بیان نمود. بنابراین هدف از این مطالعه، آشنایی با برخی از موارد یاسای چنگیز و سپس تطبیق آن با تاریخ جهانگشای جوینی، مشهورترین اثر ادیب و مورخ ایرانی، عطاملک جوینی است که در شرح حال فتوحات مغولان نوشته شده است. این مطالعه به روش کتابخانه ای و با فیش برداری از چندین کتاب و مقاله انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که چنگیزخان فرد بی قید و بندی نبوده و حتی به مخالفت با این امور پرداخته و در این زمینه و بسیاری موارد دیگر، از جمله نحوه ی پرداخت مالیات، برخورد با فساد اخلاقی مانند زنا و از همه مهمتر، داشتن خدایی واحد قوانینی وضع کرده است. امید است که در پایان، پرده ای از ابهامات قوانین، با انطباق با تاریخ جهانگشا، زدوده شود.

تاریخ جهانگشای جوینی، عطاملک جوینی، چنگیزخان، یاسا، مغول