محمدعلی ورشابی - گروه فیزیک ، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اراک، اراک
سعید حمیدی - گروه فیزیک ، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اراک، اراک
محمدرضا کاردان - گروه پژوهشی ایمنی هسته ای و حفاظت پرتو، پژوهشگاه علوم وفنون هستهای، تهران
علی اکبر کاظمی موحد - گروه پژوهشی ایمنی هسته ای و حفاظت پرتو، پژوهشگاه علوم وفنون هستهای، تهران

یکی از روشهای اندازهگیری توزیع انرژی نوترون استفاده از سامانه کره های بانر است که در زمینه طیف نگاری و دزیمتری نوترون مورد استفاده است. این سامانه شامل یک آشکارساز نوترون حرارتی است که در مرکز چند کره پلیاتیلنی قرار میگیرد و به دلیل همسانگرد بودن پاسخ دستگاه ناشی از تقارن کروی کندکننده ها و نیز پهنای وسیع محدوده انرژی قابل اندازه گیری، هنوز قابل استفاده و مفید است. به منظور استفاده کاربردی از این طیف سنج، لازم است این دستگاه توسط چشمه های نوترونی استاندارد، کالیبره شود . هدف این پژوهش، تعیین ضریب کالیبره کردن سامانه طیف نگاری کره های بانر مجهز به آشکارساز سوسوزن یدید لیتیوم، متعلق به آزمایشگاه کالیبره کردن سازمان انرژی اتمی، و به دست آوردن طیف انرژی دو چشمه استاندارد Am-Be142 و Cf252 موجود در سازمان مزبور میباشد. کالیبره کردن و اندازه گیری داده های تجربی توسط دو چشمه استاندارد مذکور انجام شده است . نتایج شبیه سازی و بردار پاسخ مربوط به هر آشکارساز، از طریق کد شبیه سازی MCNPX براساس روش مونت کارلو به دست آمده است. بازیابی طی فها مربوط به این سامانه، به روش تکرار و از طریق کد SPUNIT توسط نرمافزارهای NSDUAZ6LiI(Eu)Ver1/0 و نرمافزار برخط BUMS، صورت گرفته است.

آشکارسازی، کالیبره کردن، طیف نگار بانر، بازیابی طیف، چشمه های نوترونی