وحید دستیار - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه مازندران، دانشگاه مازندران، ایران.
زهرا مومن فر - دانشجوی دکتری مدیریت رفتار سازمانی، دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه ورشو لهستان مشهد، ایران و ورشو، لهستان
شیرزاد صالحی مقدم - دبیر کمیته فرهنگی پیشگیری شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان کهگیلویه و بویراحمد

اعتیاد را میتوان یک مسمومیت مزمن دانست که هم برای شخص و هم برای خانواده و جامعه اش مضر ا ست که در صورت پذیرش اصل اقدامات رویکرد اجتماعی کردن پیشگیری از اعتیاد به عنوان مهمترین رویکرد در مصون سازی آحاد جامعه، چارهای جزکمک گرفتن از سازمانهای مردم نهاد نیست. سازمانهای مردم نهاد، نظام پنهان ارتقای سلامت جامعه هستند. این سازمانهای داوطلب، مستقل از دولت بوده و در عین غیرانتفاعی بودن، در خدمت مردم هستند و به همین دلیل، صدای مردم نامیده میشوند. این پژوهش، با هدف بررسی نقش و عملکرد سازمانهای مردم نهاد (سمن) در پیشگیری اولیه از آسیبهای اجتماعی با محوریت اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر به انجام ر سیده ا ست. از روش کمی با رویکرد تو صیفی – تحلیلی ا ستفاده شده ا ست. به این منظور، ازمجموع ۶۳ سمن ثبت شده در ا ستان با معیار معرف کار در حیطه پیشگیری از اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر، حدود ۵۲ سمن فعال انتخاب شده، ولی بخاطر فرآیند سخت پژوهش (به خصوص کمبود هزینه) در مجموع، حدود ۳۰ سمن به عنوان حجم نمونه تعیین شد و به علت در دسترس نبودن ۶ مورد از سمنهای انتخابی، در نهایت با انتخاب تصادفی ۲۴ سمن از کلیه شهرها، اطلاعات لازم از طریق مصاحبه حضوری و با استفاده از ۳ مصاحبهگر آموزش دیده، جمع آوری شده است. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه ها نشان داد که سمنهای مورد مطالعه، حدود ۹۳۵ کارگاه، طرح و همایش با موضوعات مختلف در محیطهای آموزشی و عمومی برگزار کردند که چیزی حدود ۵۶۳۰۰ نفر در این کارگاه ها، طرحها و همایشها حضور داشتند. همچنین عملکرد آنها در زمینه ی پی شگیری اولیه از اعتیاد و سوءمصرف مواد مخدر شامل: ا ستخراج نیازهای گروه های هدف، انواع مداخلات آنها برای گروه های هدف، بحث پیرامون انواع مواد مخدر و مضرات آنها و توانمندسازی سمنها در جهت پیشگیری از اعتیاد و سوءمصرف مواد بود.

سازمان های مردم نهاد، اعتیاد، مواد مخدر، پیشگیری اولیه، استان کهگیلویه و بویراحمد