بررسی وضعیت حقوقی فرزند طبیعی در فقه و نظام حقوقی ایران

با توجه به اینکه وجود روابط آزاد بین زن و مرد، چه در فقه (اعم از فقه امامیه و اهل سنت) و چه در قوانین موضوعه، امری است خلاف اخلاق و قانون می باشد، کودکان ناشی از این روابط نیز، ازنظر جامعه مطرود هستند و ازلحاظ حمایت قانونی وضعیت مناسبی ندارند. درواقع فرزندان ناشی از روابط نامشروع دارای یک وضعیت حقوقی خاصی در مقایسه با فرزندان مشروع می باشند و این امر منجر شده است به محدودیت هایی که فرزندان عادی دچار آن نیستند مثل عدم ارث بردن از والدین یا محرومیت از برخی مشاغل مثل قضاوت کردن و غیره. درواقع فرزندی که از زنا متولد میشود باآنکه نسب قانونی و خونی با پدر و مادر خود دارد دارای وضعیت حقوقی یکسانی نیستند و در بسیاری از موارد حقوق اطفال مشروع را برای آنها به رسمیت نمی شناسد. هرچند اقتضای حمایت از چنین اطفالی که قربانی گناه والدین خود شده اند این است که تدابیر لازم برای حفظ حقوق آنها انجام پذیرد و در مقابل یکسان کردن حقوق اطفال نامشروع و مشروع نیز در عمل مشکلات زیادی به وجود خواهد آورد. در این زمینه باید توجه داشت که در مورد فرزندان طبیعی مسایلی وجود دارد که مورد اختلاف است مثل استفاده از نام خانوادگی پدر توسط فرزند طبیعی یا تکلیف دادن نفقه به این فرزندان که در فقه و قوانین پاسخ های متفاوتی به آنها داده شده است . ریشه ی اصلی تمامی این اختلافات، به تفاوت دیدگاه ها دربارهی آثار مترتب بر نسب و الحاق یا عدم الحاق فرزند طبیعی به پدرش بازمی گردد. به همین جهت این مقاله در تلاش است با تبیین مفهوم نسب و آثار گوناگون آن و نشان دادن تاثیر مشروعیت و عدم مشروعیت نسب درترتب این آثار، وضعیت فرزند طبیعی را در فقه و نظام حقوقی ایران موردبررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

نکاح ، نسب ، فرزند طبیعی ، فقه ، نظام حقوقی ایران