م بیرانوند - دانشجوی کارشناسی ارشد انگل شناسی –دانشگاه آزاد بروجرد
ج پروانه - کارشناس مبارزه و بررسی بیماری ها- اداره کل دامپزشکی استان لرستان
ع دلیران - کارشناس مبارزه و بررسی بیماری ها- اداره کل دامپزشکی استان لرستان
ر نظری عالم - کارشناس مبارزه و بررسی بیماری ها- اداره کل دامپزشکی استان لرستان

زمینه و هدف: تب خونریزی دهنده کریمه-کنگو Crimean Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) یک بیماری حاد، تب دار و خونریزی دهنده است که ازطریق گزش کنه، تماس با خون ، ترشحات یا لاشه دام و انسان آلوده منتقل می شود. این بیماری یک عفونت بیمارستانی (نوزوکومیال) محسوب شده و بیماری شدیدی همراه با مرگ و میر ایجاد می کند و دارای شیوع بالایی (حدود 30 ٪ ) است. در دام زنده به علت عدم علایم بالینی مشخص، تشخیص دام بیمار میسر نشده و تنها ممکن است در کشتارگاه، لاشه با تب مختصری رویت گردد. استان لرستان با مرکزیت شهرستان خرم آباد مابین استانهای خوزستان، اصفهان، ایلام، کرمانشاه، مرکزی، چهارمحال بختیاری و همدان واقع شده و دارای آب و هوایی مدیترانه ای معتدل و نیمه مرطوب است. شرایط آب و هوایی، توسعه صنعت دامپروری، همجواری با استان های مرزی و عوامل واسطه ای ورود دام غیر مجاز طی سالهای اخیر باعث بروز مواردی از بیماری شده است. متعاقب این موارد، اقدام های پیش گیرانه و کنترلی شدت یافته و یکی از اقدامات مذکور مبارزه با ناقل بیماری (کنه هیالوما) است که با سم پاشی اماکن دامی و بدن دام میسر است. در این راستا هرساله اقدامات لازم انجام شده و به این منظور مقدار 535 لیتر سم (256 لیتر جایگاه، 104 لیتر به صورت خطی برای گاو و 175 لیتر سم برای حمام کردن گوسفند و بز ) مصرف گردیده است. این میزان سم مصرفی به ترتیب 256000 متر مربع جایگاه، 3120 راس گاو و 26250 راس گوسفند و بز را شامل شده است. در روند ارزیابی کیفی گزارش، مشخص شده است که میزان آلودگی انسانی (کانون بروز بیماری در جوامع انسانی تحت پوشش) طی سالهای 97-90 به ترتیب سیر نزولی داشته و به صفر رسیده است. جمعیت کنه ها نیز با بررسی های میدانی نیز سیر نزولی یافته است. البته این امر باعث غفلت نگردیده و هر ساله وسعت کاری و میدانی در سطح روستاها فراگیر شده که این میزان به ترتیب طی سالهای مورد نظر 90، 120، 135، 150، 180، 195، 220 و 235 روستا رسیده است. اگرچه در این مطالعه از سموم پیروتروییدی با حداقل اثر سوء استفاده شده می شود ولی روشهای جایگزین نیز بایستی متذکر شد.

اCCHF، سم، خرم آباد، کنه هیالوما