مسعود شیرازی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
محسن ناصری - استادیار، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
بنفشه زهرایی - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران

در سالهای اخیر شدت و فراوانی بارش های حدی در کشور ایران تغییر یافته که به دلیل اهمیت بارش های حدی درمدیریت کلان منابع آب و حوادث طبیعی کشور، رسیدن به شناخت جامع تر از عوامل موثر بر این تغییرات، ضروری است.چنین شناختی با به کارگیری روشهای آشکارسازی و نسبت دهی امکان پذیر است. با استفاده از این روش ها و در صورتآشکارسازی تغییرات متغیرهای اقلیمی در هر منطقه، میتوان سهم هر یک از محرک های طبیعی (فوران آتش فشان ها وتابش خورشیدی) و انسانی (گازهای گلخانه ای و ازن) را در ایجاد تغییرات در بارش های حدی مشخص نمود. در مقالهحاضر، نسبت دهی (تعیین سهم) با استفاده از روش انگشت نگاشت برای مناطقی از ایران (شمال، غرب و جنوب) بررسیشده است. در این روش از داده های مشاهداتی 286 ایستگاه بارانسنجی مربوط به دوره آماری 2005-1966 و داده های شبیه سازی سه اجرای تاریخی با لحاظ اثرات انسانی، تاریخی در شرایط طبیعی و بدون در نظر گرفتن اثرات انسانی وکنترلی از مدل شبیه ساز MIROC-ESM استفاده شده است. نتایج گویای این است که در اکثر مناطق مورد بررسی،مقدار بارش های حدی دارای تغییر بوده و اکثر این تغییرات با روند افزایشی آشکارسازی شده است. همچنین نسبت دهیبرای بیش از نیمی از مناطق آشکار شده، گویای تغییراتی با روند افزایشی است.

تغییر اقلیم، آشکارسازی، نسبت دهی، بارش های حدی، ایران