محمدرضا اسدی - دانشیار فلسفه دانشکده الاهیات و معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی تهران
غلامرضا بدرخانی - دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

موضوع سبک زندگی افعال اختیاری انسان است که ریشه در باورها و قواعد عملی حاکم بر فرد و جامعه دارد جایگاه بحث از افعال اختیاری انسان در فلسفه اسلامی، حکمت عملی است. در تاریخ فلسفه اسلامی تقسیم بندی های مختلفی از علوم، از جانب حکمای اسلامی ارایه شده است که در این تقسیم بندی ها، نگاه های متفاوتی نسبت به جایگاه حکمت عملی و اقسام آن، از حکما مشاهده می شود. در برخی تقسیم ها حکمت عملی نیز همچون نظری، موضوع فلسفه است و در برخی دیگر، بحث در این باره به شریعت واگذار شده است و موضوع فلسفه منحصر در حکمت نظری شده است. کسانی چون فارابی و ابن سینا و فخر رازی و خواجه نصیر و همچنین سهروردی و اتباع وی، حکمت عملی را جزو فلسفه می دانند ولی در آثار غزالی و ملاصدرا دو رویکرد متفاوت در این باره مشاهده می شود در برخی آثارشان از همان تقسیم بندی مشهور تبعیت کرده اند ولی در آثار دیگرشان تقسیم بندی دیگری را مطرح کرده اند و حکمت عملی را خارج از فلسفه دانسته اند. ضمن این که رویکرد ابن سینا و خواجه نصیر هم در این باره کمی متفاوت است ابن سینا علم نوامیس را داخل در حکمت عملی و جزو فلسفه می داند ولی خواجه نصیر آن را، همچون آداب و رسوم، علمی موسمی می داند که خارج از دایره حکمت و فلسفه است.

سبک زندگی، حکمت عملی، فلسفه اسلامی