نوید صمدی بروجنی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی سازه های آبی دانشگاه تربیت مدرس
سیدعلی ایوب زاده - استاد گروه مهندسی سازه های آبی دانشگاه تربیت مدرس
حسین صمدی بروجنی - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد

مطالعه آلودگی آب رودخانه ها ناشی از فعالیتهای منابع آلاینده نظیر مزارع پرورش ماهی، یکی از اولویتهای حوزه مدیریت منابع آب میباشد. استفاده روز افزون کودهای شیمیایی، آفت کشها و دیگر آلاینده های آلی و غیر آلی در مزارع پرورش ماهی از یک طرف و توسعه بیش از حد این صنعت برای اشتغالزایی و افزایش درآمد، اهمیت این موضوع را بیشتر نموده است. در این ارتباط مدلهای کیفیت آب به عنوان ابزاری مهم میتوانند برای بررسی اثر آلاینده ها بر کیفیت آب رودخانه ها مورداستفاده قرار گیرد و بر این اساس اثربخشی اقدامات جایگزینی مدیریت آب برمولفه های کیفیت آب مورد ارزیابی قرار گیرد. در این تحقیق اثرات مربوط به نیترات موجود در پساب مزارع پرورش ماهی و تاثیر آن بر غلظت نیترات در رودخانه کوهرنگ توسط مدل هیدرودینامیک MIKE11 شبیه سازی شده است. شبیه سازی نشان میدهد که بعد از مزارع پرورش ماهی غلظت نیترات افزایش داشته است که حاکی از تجمع مواد آلی حاصل از پساب مزارع پرورش ماهی و کاهش کیفیت آب رودخانه در این محلها است .بافاصله گرفتن و طی مسافتی از مزارع پرورش ماهی غلظت ماده آلاینده به تدریج کم شده و این نشاندهنده توانایی بالای رودخانه کوهرنگ در انجام فرآیند خودپایایی است. نتایح در بازه 6.5 کیلومتری ابتدایی که مزارع پرورش ماهی ایجاد نشده نشان داده بهواسطه خاصیت خودپالایی رودخانه، غلظت نیترات 30 درصد کاهش داشته است. در 23.5 کیلومتری بعدی، بدلیل وجود مزارع پرورش ماهی، غلظت نیتزات افزایش 15 درصدی داشته است که این نتیجه نشان میدهد قدرت خودپالایی رودخانه قادر به کنترل الودگیهای رودخانه ناشی از مزارع پرورش-ماهی نبودهاست.

مزارع پرورش ماهی، خودپالایی، شبیه سازی، MIKE11، کیفیت آب