کمیل پایین شهری - کارشناس ارشد آب و سازه های هیدرولیکی، موسسه آموزش عالی صالحان قایمشهر
مجتبی سعیدی - کارشناس ارشد عمران، دانشگاه UKM مالزی
محمدرضا کاویانپور - دانشیار دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی

سدها یکی از سازه های پر اهمیت در جهان هستند. از این رو مداخله انسانی در حوضه آبریز سدها، سبب شده تا رسوب همراه با جریان آب وارد مخازن شود و با انباشت خود باعث مرگ تدریجی سدها شوند. یکی از راه های حذف این رسوبات، استفاده از تخلیه کننده های تحتانی میباشد. شناخت رفتار رسوب در تخلیه کننده و دریچه ها بسیار حایز اهمیت است که در این مقاله به مقایسه تغییرات دبی در جریان غلیظ و زلال در تخلیه کننده تحتانی سد پرداخته شده ا ست. جهت د ستیابی به خروجی های مورد نظر، مدل تخلیه کننده و نتایج آزمایشگاهی سدگتوند علیا مورد استفاده قرار می گیرد. پس از مدلسازی در نرم افزار 3DFlow کالیبراسیون مدل نهایی بر اساس نتایح آزمایشگاهی بر مبنای انتخاب مش بندی و مدل آشفتگی و سایر پارامترهای موثر صورت گرفته است. سپس نمودار دبی ورودی و خروجی با توجه به غلظت رسوب مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که با افزایش رسوب شاهد دبی ورودی و خروجی کمتر و بالعکس هستیم.

تخلیه کننده تحتانی غلظت رسوب تغییرات دبی جریان زلال