هاشم اندیشه - دانشجوی دکترا مدرس دانشگاه اصول الدین قم

نقش امام حسن مجتبی (ع) و فعالیت های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی او پس از صلح با معاویه یکی از مسایل ودغدغه های محققین میباشد که این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و اسنادی، پس از بیان جایگاه امام در عصر پیامبر (ص)و خلفای راشدین و فلسفه صلح او با معاویه، به توصیف و تبیین آن پرداخته است. امام حسن (ع) در دوران ده سال امامت خود بعداز صلح با معاویه، در ابعاد مختلف به فعالیت پرداخت. در بعد اجتماعی او پناهگاه مردم، فریادرس محرومان، مدد بخش فقرا با بذلمال و ثروت خویش بود و با بخشش اموال خود در حفظ کرامت انسانی محرومان جامعه پیشقدم بود. از نظر اقتصادی امام (ع) باسرپرستی موقوفات و صدقات پیامبر (ص)، امام علی (ع) و فاطمه زهرا (س) به شیعیان کمک مالی مینمود و از فقرای جامعهاسلام پشتیبانی مالی می کرد. او همچنین پشتوانه محکمی برای پناهندگان سیاسی از دست مظالم اموی بود. این پناهندگانکسانی بودند که با آگاهی بیشتر از مقاصد شوم معاویه، به مبارزه با او پرداخته و برای حفظ جان خود به مدینه و نزد امام حسنمجتبی (ع) می آمدند. فعالیت های فرهنگی امام (ع) با تربیت و آموزش نیروهای کارآمد و مبارزه با بدعتهای معاویه مانند جعلحدیث، تجویز معاملات ربوی و علنی کردن منکرات آغاز گردید. امام حسن (ع) در گفتار و رفتار و در سفر و حضر و حتی در خانهخدا، نقش هدایتگری خود را ایفا می نمود. او در قالب سخنرانی ها، احتجاجات، جواب دادن به معترضان و مکاتبه با یاران و سایلان،به آگاهی و ارشاد مردم پرداخته و با بیان مسایل در قالب های گوناگون به تبیین اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می پرداخت.

امام حسن مجتبی، تاریخ ،فرهنگ ،تمدن اسلامی