سمیه سلطانی گردفرامرزی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
محمدرضا نوری شمسی - دانشجوی کارشناسی علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان

رطوبت اشباع خاک از جمله پارامترهایی است که اندازه گیری آن به منظور پیش بینی منحنی مشخصه و هدایت هیدرولیکی غیر اشباع خاک ضروری می باشد. در برخی مطالعات مقدار رطوبت اشباع برابر تخلخل خاک و در موارد دیگر مقدار آن با استفاده از پارامتر های سهل الوصول شامل جرم مخصوص ظاهری و داده های بافت خاک و توابع انتقالی تخمین زده می شود. اندازه گیری مستقیم منحنی رطوبت خاک زمان بر، پر هزینه و در مواردی دارای خطاهای غیر قابل کنترل است. از طرفی به دلیل تغییرات مکانی-زمانی بالای این ویژگی ها، تعداد نمونه های زیادی برای توصیف دقیق آنها در شرایط مزرعه نیاز است. بنابراین تلاش های زیادی برای توسعه روش های غیر مستقیم برآورد منحنی رطوبتی خاک انجام شده است. استفاده از روش های غیر مستقیم مانند توابع انتقالی برای برآورد ویژگی های هیدرولیکی خاک امری اجتناب ناپذیر است. همچنین هدایت هیدرولیکی اشباع خاک یکی از مهم ترین ویژگی های فیزیکی خاک است که اهمیتی ویژه در شناخت، بررسی و مدل سازی حرکت آب، املاح و آلاینده ها در محیط های متخلخل دارد. با وجود پژوهش های بی شمار که پیرامون اندازه گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی اشباع صورت گرفته است، این روش ها همچنان پر هزینه، زمان بر و تخصصی هستند. از این رو برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با استفاده از روش هایی سریع، کم هزینه و با دقت قابل قبول مانند توابع انتقالی خاک ضروری است. در این تحقیق مروری بر انواع توابع انتقالی و هم چنین محدودیت های این توابع شده است.

هدایت هیدرولیکی خاک، رطوبت، توابع انتقالی، بافت خاک