پهنه بندی مناطق مستعد گسترش فیزیکی شهر کرمان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و سیستم های تصمیم گیری چند معیاره

در مطالعه ی فیزیکی شهرها باید عوامل و موانع طبیعی را مطالعه و ارتباط و تاثیر متقابل این پدیده ها بر یکدیگر و بر توسعه ی شهر بررسی شود، زیرا عدم شناخت و آگاهی لازم از این محدودیت ها و عدم رعایت حریم مناسب آن ها، باعث هدایت و گسترش شهر در جهت موانعی می شود که درنهایت شهر و فضاهای شهری را با مشکلات جدی مواجه خواهد کرد. در این مقاله به مکان یابی اماکن رشد شهر پرداخته شده است. به این منظور مبنای مطالعاتی را محدوده شهر در سال 1362 قرار داده سپس به مکان یابی پرداخته می شود. درنهایت میزان تناسب خروجی مدل با توسعه شهری از سال 1362 تا 1396 بررسی شده است. لذا این تحقیق باهدف مکان گزینی بهینه توسعه فیزیکی شهر کرمان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تاپسیس و ارزیابی آن می باشد. بنابراین عوامل موثر بر گسترش شهر کرمان شامل: جاده، رودخانه، کاربری، زمین شناسی، گسل، شیب، ارتفاع، فرودگاه، مناطق شهری و روستاها انتخاب شد. سپس با مدل AHP این معیارها وزن دهی شد که مهمترین لایه فاصله از شهر با ارزش 0.277 و کم اهمیت ترین لایه ارتفاع با ارزش 0.044 بدست آمد. پس از همپوشنای بر اساس نتایج 14.5 درصد از مساحت منطقه جهت گسترش شهر شناسایی شدند. بیشتر مناطقی که بعنوان منطقه مناسب تشخیص داده شده اند در مرکز، جنوب شرق و شمال غرب می باشد. جهت ارزیابی میزان اعتبار مدل از شاخص PCM استفاده شد که براساس نتایج میزان دقت 91 درصد حاصل شد که نشان از دقت بالای مدل دارد.

کلیدواژه ها:

مکانیابی ، تاپسیس ، کرمان ، GIS ، AHP