جمال رزمجو - استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز

روایت در رویکرد امروزین عبارت است از پیوستگی زنجیروار رخدادها چه در مقام واقیعت و چه در مقام بیان، آنچنان که این پیوستگی خود معنایی فراگیر نسبت به تک تک رخدادها بیافریند و روایت شناسی دانشی است که ابعاد مختلف روایت را تحلیل می کند و درک عمیق تری نسبت به ساختار و زوایای نهفته آن فراهم می آورد. روایت کاربرد زیادی در ژانرهای مختلف از جمله دانش تاریخ دارد، چنین رویکردهای جدید به متن تاریخی می تواند راه گشای نظرات بدیعی در این حیطه باشد. در این مقاله پس از تفصیل ماهیت روایت و جنبه های مختلف آن، زاویه دید و کانون مشاهده در روایت تبیین می شود. کانون مشاهده براساس نظریه ژارژ ژنه شامل سه بعد: پنداری، روانشناختی و ایدیولوژیک است که توجه به این ها درک دقیق ترین از روایت بدست می دهد و نکات نهفته در آن را باز می نماید. در ادامه دو گزارش متفاوت تاریخی درباره رخداد سقیفه در صدر اسلام مورد تحلیل و بررسی روایت شناسانه قرار می گیرد.

روایت شناسی، روایت و تاریخ، زاویه دید، کانون مشاهده، سقیفه بنی ساعده