امید ذاکری کیش - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

شعر غنایی از مهمترین انواع ادبی در تاریخ نقد ادبی است. در تاریخ ادبیات هر سرزمینی، اشعاری وجود دارد که به همراهی موسیقی و یا برای همراهی با آن سروده می شده و از سوی دیگر، اشعاری ساده، عاطفی و موسیقایی وجود دارد که از دل جامعه عوام به وجود آمد و منشا اشعار غنایی رسمی شده است. محققان ایرانی تحت تاثیر تعریف رمانتیک شعر غنایی، اغلب این نوع شعر را اشعاری دانسته اند که بیانگر احساسات و عواطف شخصی است و من شخصی گوینده را بازگو می کند. در این مقاله که به شیوه ی سندکاوی نوشته شده است، نگارنده ضمن نقد و بررسی این دیدگاه، جلوه اصیل و بوطیقایی ادبیات غنایی را ادبیات ایران پیش از اسلام بازگو می کند. گوسان، نوازندگان دوره گردی بودند که اشعاری را به همراهی موسقی برای پادشاه و مردم روایت می کردند. از سوی دیگر، گونه های ادبی نظیر خسروانی ها و فهلویات اشعاری ذاتا غنایی هستند که منشا آن توده ی مردم است.

شعر غنایی، ادبیات پیش از اسلام، گوسان، خسروانی، فهلویات