جایگاه مفهوم معماری در نظام طبقه بندی علوم مسلمانان در سده های نخست هجری، با تکیه بر اندیشه های ابونصر فارابی
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: دو فصلنامه مطالعات معماری ایران، دوره: 7، شماره: 13
- کد COI اختصاصی: JR_JIAS-7-13_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 523
نویسندگان
دانشیار، دانشگاه شهید بهشتی
پژوهشگر دوره دکتری دانشگاه هنر اصفهان و مربی دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده
از راه های شناخت معماری پیشامدرن جهان اسلام پرداختن به جنبه های معرفتی آن، از جمله نسبت معرفت هایمعماری با علوم رسمی است. حکیمان مسلمان از همان آغاز نهضت علمی در نیمه سده دوم هجری، به طبقه بندیعلوم عنایت کردند. این جریان در طی سده ها ادامه یافت. ابونصر فارابی، فیلسوف سده سوم و چهارم هجری، ازمهمترین ایشان است و آراء او در طبقه بندی و مراتب علوم اثری وسیع و عمیق در طی تاریخ در سرتاسر جهاناسلام داشته است. در این مقاله، منابع مهم طبق هبندی علوم در نخستین برهه تاریخ علم در جهان اسلام، یعنی ازنیمه سده دوم تا سده پنجم، را با تکیه بر اندیشه های ابونصر فارابی بررسی می کنیم. در این بررسی، با اتکا بر فنونتاریخ مفهومی، مفهوم معماری را با هر واژه و هر نحو دسته بندی، در این متون می جو ییم و جایگاه آن را در نسبتبا دیگر علوم روشن می کنیم. به این منظور، پس از مرور تاریخ طبقه بندی علوم در جهان اسلام و معرفی منابعاولیه این تحقیق یعنی شش کتاب اصلی طبقه بندی علوم در سده های نخست مواضع ظهور مفهوم معماریرا نشان می دهیم. آشکارترین مفهوم در این منابع که در دایره مفهومی معماری می گنجد صناعت بنا ست. فارابی از صناعتی دیگر به نام صناعت ریاست بنا و رابطه آن با صناعت بنا یاد کرده است. علاوه بر فارابی، اخوان الصفابیش از دیگران درباره صناعت بنا، در زمره صناعات مدنی عملی، سخن گفته و نسبت آن را با علوم و صناعات نشانداده اند. پاره ها و شیونی از معماری نیز در علومی چون حیل و مساحت و نقل میاه پراکنده است. پس از اخوان، توجهحکما به صناعات، از جمله معماری، افول کرد.کلیدواژه ها
معماری اسلامی، صناعت معماری، تاریخ مفهومی معماری، طبق هبندی علوم، سده های نخست اسلامی، فارابیمقالات مرتبط جدید
- Transport Properties and shrinkage of UHPC Containing Presoaked Scoria Sand
- بررسی الزامات دیوار برشی بتن آرمه با بازشو و راهکارهای بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی این دیوارها
- تحلیل مقایسه ای روش های مکانیکی و پردازش تصویر در ارزیابی ترک های تیر بتنی مسلح
- مقایسه عملکرد انواع اتصالات در قاب های خمشی فولادی تحت اثر بارهای انفجاری
- ارزیابی تاثیر الیاف مختلف بر روی تقویت خواص بتن های خود متراکم
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.