تحلیل زبان شناختی گفتمان های رقیب در پرونده بورسیه های تحصیلی: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف

در پژوهش حاضر که با هدف ارتقای دانش انتقادی خوانندگان انجام پذیرفته است، برآنیم تا نگاه ایدیولوژیک گفتمان های رقیب را با به کارگیری نظریه تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در متون رسانه ای رمزگشایی کرده و معانی بیش از صورت زبانی را با توصیف و تبیین ساخت های زبانی آشکار نماییم. بدین منظور، متونی را با محوریت موضوع اعطای بورسیه های تحصیلی توسط دولت دهم برگزیده ایم. داده های پژوهش حاضر از رسانه مطبوعاتی در گفتمان رقیب (اصولگرا و اعتدال گرا) در یک بازه زمانی مشخص (آبان ماه سال 1393) جمع آوری شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها حاکی از آن است که نماینده گفتمان اصولگرا (روزنامه کیهان به مراتب بیش از نماینده گفتمان اعتدال گرا (روزنامه اعتماد) از ساخت های ایدیولوژیک در سطح توصیف، اعم از روابط مفهومی واژه ها، علایم سجاوندی و ساخت های نحوی و گفتمانی (به کارگیری استعاره، ساخت های نحوی نشان دار و پیش فرض ها و ...) استفاده کرده است و بدین وسیله سعی در تکذیب گفتمان مورد بحث (تخصیص بورسیه های تحصیلی در دولت دهم) را داشته است؛ در حالیکه متون روزنامه اعتماد از بار ایدیولوژیکی کمتری برخوردار بوده و نگارندگان با استفاده از راهبرد کمیت زبانی و ارایه نمونه ها و شواهد در جهت تایید گفتمان مورد نظر عمل نموده اند

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان انتقادی ، الگوی فرکلاف ، بورسیه های تحصیلی