پیمان روشنایی - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل علوم و تحقیقات قشم، مدرس موسسه آموزش عالی خراسان
حامد روشنایی - پژوهشگر دکتری برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مدرس موسسه آموزش عالی فردوس

گردشگران همواره به دنبال مکانهایی با امنیت بالا هستند و در این میان برخی مکانها در شهرها وجود دارند که زمینه را برای وقوع انواع جرم فراهم می نمایند. از عوامل موثر بر بالابودن میزان جرایم و آسیب های اجتماعی، وجود مکان ها و مناطق جرم خیز است. از این نظر بافت های فرسوده شهری مکان های مستعدی برای پیدایش و رشد جرایم و آسیب های اجتماعی به شمار می روند. بنابراین اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر از آنجایی ناشی می گردد که بافت های فرسوده به خصوص در شهر مشهد به عنوان یکی از شهرهای گردشگرپذیر با توجه به وجود بافت های فرسوده، در تحقیقات متعدد نشانگر آن است که وقوع جرم در آنها بیشتر بوده که این امر نیازمند بررسی و تحلیل جرم شناسی آن می باشد. این پژوهش یک نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای است. روش مطالعه توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل جمعیت گردشگر در بافت های فرسوده، میانی و گردشگرپذیر شهر مشهد به تعداد 248321 نفر می باشند که بر اساس فرمول کوکران این تعداد به 380نفر تقلیل یافتند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه معماری و بافت به 10 گزینه و پرسشنامه ارتکاب جرم با 15 سوال بهره گرفته شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات آماری و برای تشریح نتایج پرسشنامه از نرم افزار SPSS22 و آزمون رگرسیون استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که فرضیه اصلی پژوهش با میزان معناداری 0.002 مورد تایید واقع گشت بدین صورت که وجود بافت فرسوده، تاریخی و میانی در شهر مشهد بر میزان ارتکاب جرم تاثیر داشته است و زمینه ساز افزایش آن شده است. همچنین سایر زیرمجموعه های ارتکاب جرم برای گردشگران نیز از فضا و معماری شهر مشهد تاثیر پذیرفته اند، بگونه ای که بر خرید و فروش مواد مخدر، خرید و فروش مشروبات، شرارت و مسایل خانوادگی و اجتماعی به ترتیب با میزان معناداری 0.000، 0.004، 0.001 و 0.000 تاثیر داشته است.

گردشگری، بافت فرسوده، شهر، جرم، شهر مشهد