هادی بابایی - پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی کشور (بندر انزلی)
سیدحجت خداپرست - پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی کشور (بندر انزلی)

رودخانه ها بعنوان بخش از ثروتهای طبیعی و ملی کشورمان از اهمیت خاصی برخوردارند رودخانه ها دارای آبزیان می باشند که از نظر اقتصادی اهمیت جهانی دارند و جزء ذخایر موروثی کشور به شمار می آیند ولی متاسفانه به جهت شرایط به وجود آمده از جمله تراکم جمعیت شهری و توسعه صنعت و کشاورزی، آبزی پروری منجر به ورود فاضلابهای شهری و صنعتی و سموم کشاورزی گشته و رودخانه ها را از ساختار طبیعی خارج ساخته است و اکوسیستم آن را برهم زده و ذخایر آبزیان را بشدت تهدید و از بین برده است. در این بررسی میزان بار آلودگی (pH EC DO( BOD5 COD ترکیبات ازت (آمونیم ، نیتریت ، نیترات و نیتروژن کل ) فسفات محلوا و فسفر کل در آب رودخانه شفارود اندازه گیری شد. در این مطالعه تاثیر کار گاه پرورش ماهی قزل آلا بر کیفیت آب این رودخانه مورد ارزیابی قرار گرفت و آنالیز نمونه های آب بر اساس روش کار استاندارد متد صورت پذیرفت. نتایج بدست امده نشان میدهد که حداقل غلظت اکسیژن محلول در تابستان و حداکثر در زمستان ثبت گردیده است. دامنه تغییرات آمونیم (615/0-202/0)، نیتروژن کل (91/1-61/0)، فسفر کل (48/0-046/0) و ارتو - فسفات (359/0-032/0) میلیگرم بر لیتر اندازه گیری شده است حداکثر غلظت بار آلی COD ، BOD5 در آب این رودخانه به ترتیب 25 ، 1/9 میلی گرم بر لیتر بوده است حداکثر مقادیر PH آب رودخانه 59/8 و حداقل آن 13/7 اندازه گیری شده است. میانگین غلظت اکسیژن محلول در قبل از ورودی به کارگاه 52/11 میلی گرم در لیتر و در یک کیلومتری بعد از کارگاه 73/11 میلی گرم در لیتر بوده است که نشان از عدم تاثیر پساب کارگاه پرورش ماهی بر آب رودخانه و تصفیه خودبخودی (خودپالایی) بالای رودخانه در ناحیه مطالعاتی می باشد.

رودخانه شفارود، مواد مغذی، استان گیلان، کشاورزی، ماهی قزل الا