الهه توسلی - عضو هیات علمی، دانشکده بهداشت،گروه بهداشت عمومی،دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
فهیمه شکوهی - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران
آیدا امیری پور - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران

مقدمه: شناخت و اصلاح رفتارهای ترافیکی مردم به خصوص عدم استفاده از کلاه ایمنی، به عنوان یک راهکار به منظور جلوگیری از صدمات ناشی از حوادث جاده ای مطرح می باشد. هدف از این مطالعه بررسی نگرش و عملکرد موتورسواران شهرکرد در خصوص استفاده از کلاه ایمنی می باشد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد که در سال 97-96 انجام شد. جمعیت مورد مطالعه، 384 نفر از رانندگان موتور سیکلت بودند و نمونه گیری به روش آسان از افراد در دسترس انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بر اساس سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی بود. پرسشنامه به صورت مصاحبه ای تکمیل شد و عملکرد، حساسیت درک شده، شدت درک شده، موانع درک شده و منافع درک شده مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل وسطح معنی داری 5% در نظرگرفته شد. یافته ها: علت عدم استفاده از کلاه ایمنی به ترتیب عرق کردن، کمتر شنیده شدن صدا، گران بودن، سنگین بودن کلاه، محدودیت دید، احساس خفگی، به هم ریختن آرایش موها، گم کردن کلاه ایمنی، خجالت کشیدن و وقت گیر بودن در هنگام استفاده از کلاه ایمنی بود. استفاده از کلاه ایمنی در زمان بررسی 16/2 درصد بود. 61/4 درصد از افراد مورد مطالعه، آموزش و اطلاع رسانی، 22/7 درصد جریمه توسط پلیس و 15/9 درصد توقف موتور سیکلت را در استفاده از کلاه ایمنی موثر دانستند. میانگین نمرات حساسیت درک شده، موانع و منافع درک شده با میانگین نمره عملکرد ارتباط معنی داری داشت (p=0/005) نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که اجرای برنامه ی آموزشی مناسب در مورد استفاده از کلاه ایمنی بر اساس سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی، طراحی مناسب کلاه ایمنی به علت مشکلات ذکر شده (تعرق، نشنیدن صدا، احساس خفگی) و اصلاح رفتار پلیس در برخورد با عدم استفاده از کلاه ایمنی به سمت آموزش، می تواند در استفاده از کلاه ایمنی موثر باشد.

کلاه ایمنی، نگرش، عملکرد