هاجر پاشا - دکتری تخصصی،استادیار و عضو هییت علمی دانشگاه، مرکز تحقیقات بهداشت باروری و ناباروری، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل،بابل، ایران

اهداف: مقوله هنر از ابزارهای راهبردی موثر در بهبودبخشی سلامت روانی و جسمی است. فعالیتها و تولیدات هنری مخصوصا موسیقی همواره به دلیل نقش روانکاوانه و درمانگرشان مورد تاکید فراوانی بوده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی اثرات هنرمندانه موسیقی بر سلامت جسمی، ذهنی و عاطفی انجام گرفت. روش پژوهش: اطلاعات این بررسی با جستجوی مقالات متعدد از سایت های مختلف اینترنت در طی سالهای 1370 تا1396 گردآوری و مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: موسیقی درمانی یک فرآیند فعال بوده است. محرکهای صوتی موزون از طریق آزاد سازی آندروفین در تسکین درد و شادی نقش موثری داشته است . موسیقی و همچنین موسیقی معنوی سبب کاهش شدت درد زایمانی شده است. بهبود بیماریها، افزایش توانایی تمرکز و هوشیاری، بهبود عملکرد ذهنی، القاء آرامش جسم و روان و ایجاد سلامتی در روح و روان انسانها با موسیقی درمانی به همراه بوده است. هنر موسیقی سبب کاهش وضعیت بحرانی بیماران بستری در بخش آی سی یو ، بهبود مهارتهای حرکتی در افراد عقب مانده، درمان ناتوانیهای یادگیری در افراد با آسیب های شنوایی، بینایی و گفتاری شده است. اعجاز موسیقی درمانی در درمان معلولیت های ارتوپدی به صورت چند منظوره مشتمل بر تقویت ظرفیت های حیاتی، احساس کامیابی و رضایت، ارزش شخصی و تقویت رشد اجتماعی بوده است. تاثیر موسیقی در سالمندان بصورت بهبودبیماری آلزایمر و زوال کارکرد جسمی و ذهنی، اختلالات فکری و بدنی بود. موسیقی با افزایش هورمون اندورفین و کاهش هورمون های استرس زا سبب بهبود و تقویت سیستم ایمنی شده است. آثار مثبت موسیقی در کودکان به صورت تعدیل رفتارها، و کاهش مشکلات رفتاری بوده است. نتایج: نظر بر فواید موسیقی درمانی در ابعاد چندگانه بهبود ارتباطات، رشد درجات ادبی، تحریک تواناییها، رفتاردرمانی، کنترل درد و مشکلات جسمی و ... ، لذا توجه ویژه به آن در جهت تدوین برنامه های راهبردی جهت ارتقا سلامت جسمی و روانی افراد از جانب مسیولین ضرورت می یابد.

هنر، موسیقی، سلامت جسمی، سلامت روان