اردشیر اسدی - استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
اورنگ تاکی - دانشیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

اخیرا با طراحی و ساخت واحد ردیف کن کنار سوار بر روی شاسی غده کن های عقب سوار امکان ماشینی شدن عملیاتپیازکنی در کشت پخشی در ایران فراهم شده است. به منظور ارزیابی فنی و اقتصادی ماشین های پیازکن مجهز به سیستم غربال کنندگی و نوع بدون غربال کننده برای کندن پیاز آزمایشی در قالب طرح تحقیقاتی بلوک های کامل تصادفی در اصفهانانجام گرفت و در آن سه ماشین پیازکن با همدیگر و روش دستی مقایسه شدند. نتایج نشان داد پیازکن میله ای به علت نداشتنیکنواختی در عمق کار، باعث افت کمی 32 / 2 درصدی شده که سبب غیر اقتصادی بودن استفاده از ماشین می شود. میزان افتکمی در دو پیازکن تیغه ای و زنجیر نقاله ای به ترتیب 15 / 0 و 16 / 0 درصد بود که در مقایسه با نوع میله ای قابل ملاحظهنمی باشد. تعداد کارگر مورد نیاز برای جمع آوری سوخ ها در پیازکن تیغه ای به علت نیاز به صرف وقت و دقت بیشتر برایجداکردن خاک چسبیده به تعدادی از سوخ ها 15 درصد بیشتر از پیازکن زنجیر نقاله ای بود که این صرفه جویی در نیرویکارگری در ماشین غربال دار در ازای افزایش سه برابری قیمت اولیه خرید به دست آمده است. سطح اقتصادی مالکیت ماشینبرای پیازکن زنجیر نقاله ای و تیغه ای به ترتیب 27 / 5 و 76 / 1 هکتار محاسبه شد. نتایج نشان می دهد استفاده از پیازکن زنجیرنقاله ای در مزارع بزرگ تر و در صورت وجود تراکتورهای پر قدرت قابل توصیه است. اما پیازکن تیغه ای با قیمت تمام شده تر، ساختمان ساده، هزینه تعمیر و نگهداری کمتر گزینه مناسبتری برای کشاورزان خرده مالک است.

برداشت پیاز، پیازکن، ارزیابی اقتصادی