الهام ساسانی - کارشناسی ارشد بیوشیمی، گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور مرکز تفت، یزد، ایران.
هاشم شاهی مالمیر - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی میکروبی، گروه زیست شناسی، موسسه غیرانتفاعی نوردانش میمه، اصفهان، ایران
فاطمه دانشمند - دکتری زیست شناسی، گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور مرکز تفت، یزد، ایران
محمد مجدی زاده - کارشناسی ارشد بیوفیزیک، شرکت ریز زیست فناوران فردانگر، مرکز زیست فناوری، پارک علم و فناوری یزد، ایران.

کورکومین (Curcumin) ماده موثره استخراج شده از ریشه زردچوبه است که به دلیل برخورداری از اثرات درمانی بالا، در طب سنتی، جایگاه ویژه ای به آن بخشیده است. هرچند مطالعات اخیر نشان دادهاند که کورکومین می تواند بر طیف وسیعی از سرطانها نظیر سرطان خون، مغز و سینه موثر باشد اما جذب دهانی پایین کورکومین، انحلال پذیری پایین آن در شرایط اسیدی و خنثی، حذف سریع آن از سیستم گردش خون و پایین آمدن زیست در دسترس پذیری آن، از چالش های پیش روی این ترکیب گیاهی سیتوتوکسیک است. در مطالعهی پیشرو داروی کورکومین به وسیله ی سامانهی لیپونیوزومی به منظور افزایش کارایی، پایداری و پتانسیل دارو انکپسوله شده است و مشخصه های فیزیکی و شیمیایی آن مورد بررسی قرار گرفته است. وزیکول های نیوزومی با استفاده از Span60 فسفولیپید DPPC کلسترول و پلی اتیلن گلیکول با روش فیلم نازک تهیه شده و کورکومین درون لیپونیوزوم هانکپسوله شد. سپس ویژگی های فیزیکوشیمیایی نانوذرات با استفاده از دستگاههای زتا سایزر، SEM FTIR بررسی و در پایان الگوی رهایش دارو در دمای 42°C محاسبه گردید. راندمان انکپسولاسیون، سایز و پتانسیل زتای نانوسامانهی حاوی کورکومین در این پژوهش به ترتیب 98 / 12 درصد،mm 147 / 5 و 8 / 9 میلی ولت است. بررسی سنتیک رهایش دارو در مدت 48 ساعت تایید می کند که نانو سامانه دارای رهایش کنترل شده است به گونه ای که حداکثر رهایش دارو در دمای 42°C، 24 / 88 درصد بوده است مطالعهی FT - IR و SEM نیز ضمن تایید انکپسوله شدن مناسب دارو، نشان میدهد که میان دارو و سامانه برهمکنشی وجود نداشته و نانوسامانه دارای موفولوژی کروی می باشد. بررسی نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که نانو حامل لیپیدی حاصل با برخورداری از شارژ سطحی منفی، راندمان انکپسولاسیون بالا و رهایش کنترل شدهی دارو، میتواند عاملی مناسب جهت رسانش کورکومین به سلولها سرطانی باشد.

نیوزوم، لیپوزوم، کورکومین، رسانش هدفمند، ضد سرطان، نانو حامل لیپیدی