الهه محمدی - دانشجوی دکتری رشته حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
عبدالرضا برزگر - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد

حاکمیت قانون از پیش شرط های اصلی و اساسی در استقرار و دوام یک حکومت محسوب می شود. در اصل حاکمیت قانون، همه افراد در برابر قانون یکسان و برابر هستند. قانون بر همه امور و افراد برتری و تفوق دارد و هیچ کس مستثنی از قانون نیست. در یک جامعه، اگر حکومت قانون وجود داشته باشد و اجرا شود، تعامل میان مردم و فرمانروایان سبب رشد و سعادت آن جامعه خواهد شد. اگر جامعه ای به حکومت قانون پای بندی نداشته باشد در پی آن سرکوب مردم، نقض حقوق بشر و هرج و مرجی که در سطح داخلی ایجاد می شود به صحنه بین المللی هم کشیده خواهد شد و در نتیجه صلح و امنیت بین المللی را به خطر می اندازد. در حقوق بین الملل، حاکمیت قانون اگرچه به معنای حقوق داخلی وجود ندارد و اجرا نمی شود اما قراینی از جمله حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، وجود معاهدات عام یا قانون ساز و پیوستن دولت ها به این معاهدات، تعقیب و مجازات ناقضان قانون، تلاش برای ایجاد دادگاه های بین المللی از جمله دیوان بین المللی کیفری نشانگر این است که حاکمیت قانون در حقوق بین الملل وجود دارد و تاثیر مهمی بر مساله صلح و امنیت بین المللی می گذارد. هرگاه دولت ها به حاکمیت قانون پایبندی داشته باشند و لوازم و ارکان آن را رعایت کنند، از زور و قدرت برای حل و فصل اختلافات خود استفاده نکنند، تعهدات بین المللی را پذیرفته و آن ها را اجرا کنند، همکاری لازم را انجام دهند، به استقرار و دوام صلح و امنیت بین المللی کمک خواهند کرد؛ زیرا هرآنچه خودسرانه و فارغ از هر نوع محدودیت انجام شود؛ به صلح و امنیت بین المللی آسیب خواهد رساند.

حاکمیت قانون، حقوق بین الملل، صلح و امنیت بین المللی، دادگاه های بین المللی