شهرسازی اسلامی در تونس پایتخت دولت حفصیان با کاربرد اجتهاد در طراحی و معماری شهری

طراحی شهر تونس به عنوان نمونه کاملی از شهر اسلامی در قرون وسطی بوسیله دولت حفصیان است که دولت خود را با شهرسازی تونس و انتخاب ان به عنوان پایتخت اغاز کردند . شروع حکومت با شهر سازی ، رویه و سنت همه دولت های حاکم در افریقیه بود که بلافاصله بعد از کسب قدرت شهر حکومتی ایجاد می کردند. اغلبیان ، فاطمیان و زیریان شهرک سلطنتی به وجود آورند .قصبه تونس مجموعه از کاخ و خانه های بزرگ محل سکونت وزراء و کارگزاران دولت حفصی بود. خلفای حفصی از محل قصبه امور مملکت افریقیه را اداره می کردند. شهرهای اسلامی در قرون وسطی نمونه ای موفق از شهرسازی است که با الگوی مدینه النبی آغاز شد و در سراسر امپراطوری اسلامی توسعه پیدا کرد؛ تحقیقات فراوانی در مورد این مظهر بزرگ تمدن اسلامی که بر محور شهر پیامبر اسلام حضرت محمد ص ؛ مدینه شکل گرفت وجود دارد و صدها پژوهش این پدیده را ستوده اند؛ انتقاداتی پیرامون برخی ابعاد آن وجود دارد، پژوهش حاضر ضمن وصف نمونه از شهرسازی پایدار اسلامی در تونس و اثبات موفقیت شهرسازی اسلامی به نقد نظریه مستشرقانی چون بنت و توین بی در مورد پایتخت گزینی و شهر سازی اسلامی پرداخته است .از جمله پدیده های شهرسازی اسلامی که نماد موفقیت و توسعه پایدار ان است ،تدوین مجموعه فقه و حقوق و اجتهاد در فرایند معماری شهری و حقوق شهروندی در دوره دولت حفصیان است . فقیه مهندس ابن الرامی مشاور عالی رتبه بنیانگزار دولا حفصیان ابوزکریا ، کتابی مبسوط با عنوان احکام البنیان تدوین کرد . پژوهش حاضر تلخیص و تحریر از کتاب هنر اسلامی در عهد حفصیان (1395)و فرهنگ وتمدن اسلامی در افریقیه دوره دولت حفصیان( ( 1384 است.

کلیدواژه ها:

مدینه ، حقوق شهرسازی ، ابن الرامی ، تونس ، حفصیان ، قصبه