صدیقه نایفی - دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، ایران

ممیز از هنرمندان تاثیرگذار و شهیر هنر معاصر ایران است که همواره بر اهمیت و نقش او در هنر معاصر به ویژه در حوزه ی گرافیک و تصویرسازی تاکید می گردد. با این همه، دلایل برتری و اهمیت او کمتر در تحقیقاتی جدی مورد مطالعه قرار گرفته است؛ این در حالی است که چنان چه دلایل موفقیت و برتری هنرمندی مورد واکاوی دقیق و پس از آن معرفی به نسل های بعد قرار نگیرد، هنرجویان با سردرگمی در سودای رسیدن به نام و مقام او تنها به تقلید از ظواهر آثارش –و نه مسایلی عمیق تر چون نحوه ی فهم و ادراک موضوعات از سوی او- برمی آیند.پژوهش پیش رو می کوشد تا با انتخاب تصویرگری های ممیز از اسطوره ی گیل گمش به عنوان نمونه ی مطالعاتی، یکی از دلایل و جنبه های موفقیت او را تبیین و معرفی نماید؛ بر این اساس، به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که: یکی از ویژگی های ممیز در مقام یک هنرمند که موجب فهم صحیح او از اسطوره ی گیل گمش و تصویرگری موفق آن گردیده، چیست تحقیق حاضر، در پاسخ به این پرسش، فرضیه ی جستجوگری و پژوهش هنرمند در منابع مرتبط تاریخ هنر و استفاده ی بجای او از عناصر مرتبط با هنر میان رودان در دوران شکل گیری این اسطوره-و نه صرفا الگوپذیری از تاریخ هنر ایران- را پیش رو گذارده، با رویکردی تطبیقی-تحلیلی به اثبات این مدعا پرداخته است.در پایان نیز در نتایج، اهمیت ترکیب هنرمند همچون پژوهشگر - که از کلیدواژه های مطالعات اخیر هنری است- ، لزوم حفظ رابطه ی هنرمند موفق با مطالعات هنری، تشابه مرحله ی مطالعه ی ادبیات تحقیق برای پژوهشگر و آشنایی با تاریخ هنر برای هنرمند و ارجاع به آن، روحیه ی پژوهشگری و جستجوگرانه و ارجاعات مستقیم و غیر مستقیم ممیز به عنوان هنرمندی جستجوگر و محقق به منابع تاریخ هنر میان رودان در تصویرگری او از اسطوره ی گیل گمش یادآور خواهد شد.

مرتضی ممیز، هنرمند همچون پژوهشگر، تصویرگری اسطوره ی گیل گمش، ارجاع در پژوهش و تولید هنری