شکل گیری و عملکرد منصب دیوان بیگی در دوره صفویه
- سال انتشار: 1393
- محل انتشار: دوفصلنامه تحقیقات تاریخ اجتماعی، دوره: 4، شماره: 8
- کد COI اختصاصی: JR_SSJ-4-8_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 500
نویسندگان
استادیار گروه تاریخ، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین
چکیده
شاه عباس صفوی بنا بر مقتضیات اجتماعی و سیاسی، در ساختار و کارکرد برخی ازمناصب تغییراتی پدیدآورد. منصب دیوان بیگی نیز در نتیجه تحولات، تکامل وتوسعه کارکردی یافت و از حالت نظامی به محکمه قضایی عرف تغییر رویه داد و وظایفی چون نظارت بر شکایات عامه مردم از مقامات دولتی، رسیدگی به جرایم واحداث اربعه و... را برای ایجاد نظم در ساختار اجتماع و کسب رضایت عامه مردم برعهده گرفت. اما نوسانات بعد از شاهعباس اول کارکرد آن را تضعیف کرد. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر داده های موجود در منابع، ضمن بررسی دلایل شکل گیری منصب دیوان بیگی در منظومه قضایی صفویان، در صدد پاسخگویی به این پرسشهاست که دیوان بیگی در ساختار اداری و قضایی صفویان چه وظایفی برعهده داشته و چه عواملی سبب تضعیف کارکرد و موقعیت آن شد .نتیجه آنکه، دیوان بیگی به علت توسعه دامنه اختیارات و وظایف، نقش مهمی درایجاد امنیت اجتماعی و قضایی داشت، ولی در دوران اخلاف شاه عباس، تضعیف اقتدار شاهان صفوی، تخطی از قوانین حقوقی، غلبه گرجیان بر دیوان بیگی، ناسازگاری با مقامات روحانی و دیوانی و غیره سبب انحطاط آن شد که در نتیجه آن، ساختار اجتماعی و قضایی حکومت صفویه تضعیف و زمینه نارضایتی اجتماعی سیاسی مردم از جمله اقلیتهای مذهبی را ایجاد شد.کلیدواژه ها
صفویان، دیوان بیگی، قضاوت، وظایف دیوان بیگی، تضعیف دیوان بیگیمقالات مرتبط جدید
- تحلیل یافته های فصل نخست کاوش مجموعه دستکند زیرزمینی صالح آباد همدان
- آمدی بر شناخت تاریخچه جایگاه و آثار تاریخی اقلیتهای دینی (یهودیان و ارامنه) در همدان عهد قاجار
- جغرافیای اقتصادی همدان در سده های میانی اسلامی
- تبیین راهبردهای رونق صنایع دستی در همدان با تاکید بر توسعه اقتصادی و گردشگری
- مطالعه تحلیلی سنگ نگاره های نویافته کبودر آهنگ، همدان
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.