عبداله صلواتی - استادیار گروه فلسفه و کلام، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
مروه دولت آبادی - دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

یکی از مباحث مهم نزد متفکران اسلامی مسیله ملایکه و تحلیل و واکاوی مرتبت وجودی آن است؛ تحلیل صدرایی ملایکه هم سو با طرح کلان ملاصدرا، یعنی هماهنگی عقل و نقل، است. او در مواضعی از دریچه فلسفی به ملایکه نگریسته است و آنها را عقل مینامد و گاه نیز با لسان شریعت سخن گفته و با عنوان ملایکه از آنان یاد کرده است. دو پرسش اساسی این جستار عبارت اند از: ملاصدرا چه تلقیای از ملایکه دارد او چگونه وجود ملایکه را اثبات میکند براین اساس، برخی از نتایج این پژوهش از این قرارند: ازنظر ملاصدرا، ملایکه طیف های گوناگونی دارند؛ ازجمله: ملایکه مقرب، ارواح مهیمن، ملایکه مدبر، و ملایکه زمین. ویژگی مشترک میان آنها عبارت است از بساطت، تجرد، وجود بالفعل، مجرای فیض، و رسالت؛ همچنین، تدبیر امور فلکی و دنیایی برخی از خصیصه های مختص ملایکه است.گزارش ادله دوازدهگانه ملاصدرا در اثبات ملایکه و ارایه آنها با چینش برهانی و نقد و بررسی آنها از برجستگیهای این مقاله است که مسبوق به سابقه نیست.

ملایکه، عقول، قاعده الواحد، مکان اشرف، ملاصدرا