مهدی عبادی - دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد
سیدمحمد مرتضوی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
محمدابراهیم روشن ضمیر - استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

یکی از کارآمدترین و بهترین روش های تفسیر قرآن، استفاده از قرآن در تفسیر خودش می باشد. مفسران قرآن به قرآن ادله ای بر اعتبار و صحت این روش اقامه کرده و این روش را برگرفته از سیره معصومان اپنی دانسته اند. آیه سرقت (مایده / 38) از بارزترین مصداق های این سیره است که این مفسران بدان تمسک نموده و بر همین اساس جنبه تعلیمی بودن این سیره را در روایات تفسیری اهل بیت به مرحله ظهور و اثبات رسانده اند. اما باید توجه داشت که همه روایات تفسیری قرآن به قرآن اهل بیت عالی جنبه تعلیمی نداشته و برخی وجوه دیگر نیز در آنها وجود دارد. هرچند در روایت امام جواد آیه سرقت به آیه وان المساجد الله و (جن / 18) تفسیر، و مقدار قطع دست دزد بر اساس آن تعیین شده است، اما واکاوی مسیله نشان می دهد که این روایت هیچ جنبه تعلیمی ندارد و امام صرفا برای اسکات مخالف و تایید حکم تشریع شده، از تاویل و لوازم معنای یک آیه (جن / 18)، آیه ای دیگر (آیه سرقت) را فهمانده است. وجود روایت های دیگر ذیل آیه سرقت و استناد به آیاتی دیگر (تبیین ادله ای دیگر) در تفسیر آیه مذکور و نیز بررسی تفسیری واژگان ید و مساجد)، موید این مطلب است. علاوه بر همه این مطالب، اصلا طرفداران نظریه تفسیر قرآن به قرآن، احکام فقهی را از دایره تفسیر قرآن به قرآن خارج و جزء مستثنیات دانسته اند

آیه سرقت (مایده / 38)، آیه 18 سوره جن، مساجد، حد سرقت، تفسیر قرآن به قرآن