ارزیابی خشکسالی و تغییر اقلیم در دورهی آتی با استفاده از مدل های گردش عمومی جو مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیز گرگان رود-قره سو - ایران

پیامدهای ناشی از تغییر اقلیم، به ویژه در اثر افزایش گازهای گلخانه ای طی سال های اخیر مشکلات زیادی را همراه داشته که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بخش های مختلف جامعه را تحت تاثیر قرار داده است. یکی از مهمترین این پیامدها افزایش وقوع بلایای جوی- اقلیمی نظیر سیل، خشکسالی،چرخنده ای حارهای، بالا آمدن سطح آب دریا، توفان گردوغبار و ... است که شایع ترین آنها در ایران وقوع سیل و خشکسالی است. در این مطالعه، سعی شده با استفاده از خروجی های مدل هایGCM دو مدل hadCM3 و ECHAM4 و ریزگردانی آنها به کمک مدل آماریLARS-WG، داده های بارش برای دوره ی آتی و به مدت 20 سال طی دوره ی2030 2011 - تولید گردد. سپس با استفاده از این داده ها، وضعیت خشکسالی حوضه ی آبخیز گرگانرود- قرهسو به کمک شاخص های خشکسالی SPI ،PN، ZSI طی این دوره موردبررسی و ارزیابی قرار گیرد. همچنین خشکسالی های دوره ی پایه به مدت 20 سال (1989 - 2008) با استفاده از شاخص های مذکور ارزیابی و فراوانی خشکسالی ها و شدت آنها با دوره ی آتی مقایسه شود. نتایج حاصل از این پژوهش، ضمن تایید همخوانی این شاخص ها جهت بررسی وضعیت خشکسالی، نشاندهندهی آن است که طی سال های آینده شرایط خشکسالی دارای افزایش نسبی، نسبت به دوره ی پایه است که این مسیله، وقوع تغییر اقلیم در منطقه را تایید میکند؛ از طرفی الگوی زمانی بارندگی تغییر یافته و با کاهش بارندگی ها در فصل زمستان میتواند مشکلاتی را در دوره های آتی کم آبی و کاهش ذخیره ی آب و تشدید خشکسالی را به وجود آورد.

کلیدواژه ها:

مدل های گردش عمومی جو ، ریزگردانی ، مدل LARS-WG ، خشک سالی اقلیمی ، شاخص های خشک سالی ، حوضه ی گرگانرود- قرهسو