حمید بهرامی احمدی - استاد دانشکده حقوق دانشگاه ولیعصر(عج) رفسنجان
حمزه امینی نسب - دانشجوی دکترای حقوق دانشگاه قم

قانون مدنی هر کشور، اساسیترین قواعد حاکم بر روابط خصوصی اشخاص را در جامعه بیان میکند و در عمل سایر شاخههای حقوق را نیز تحت تاثیر قرار میدهد؛ به همین علت، در کشورهای مختلف معمولا قدمت زیادیدارد و به عنوان پیکره اصلی حقوق خصوصی، کمتر دستخوش تغییرات عمده میشود. مطالعه سیر شکل گیری و تطور قانون مدنی کشورها کمک شایانی به استفاده از تجربه تقنینی آنان و شناخت نقاط قوت و ضعف حقوق داخلی میکند. در میان کشورهای اسلامی، جنبش قانون گذاری در حوزه حقوق مدنی ابتدا در کشورهای عربی آغاز شد. از این رو نوشتار حاضر به چگونگی پیدایش و سیر تطور قانون مدنی کشورهای عربی، مبادی و خصایص آنها میپردازد؛ آنگاه با اشاره به دو جریان اساسی نهضت قانون گذاری مدنی در جهان عرب، جهت گیری های کلی هریک بررسی و افق آینده تقنین مدنی در پرتو فقه اسلامی به عنوان منبعی اساسی و همگام با مقتضیات عصر ترسیمشده است.

قانون مدنی، تقنین عربی، تاریخ حقوق، حقوق تطبیقی