ارزیابی فعالیت ها و برنامه های سلامت مدارس در حوزه رژیم غذایی و تغذیه سالم در شهر تبریز در سال 1396

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه راهبردهای مدیریت در نظام سلامت، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_MSHS-2-3_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 520
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رحیم خدایاری زرنق

استادیار، مرکز تحقیقات مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، تبریز، ایران

جعفر صادق تبریزی

استاد، مرکز تحقیقات مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، تبریز، ایران

حبیب جلیلیان

دانشجوی دکتری تخصصی سیاست گذاری سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی، تبریز، ایران

هیمن خزمه

استادیار، گروه مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی، یزد، ایران

چکیده

زمینه و هدف: عادات غذایی ضعیف و تغذیه ناسالم به همراه سطح فعالیت فیزیکی از علل عمده افزایش وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان می باشد. با توجه به اهمیت سلامت مدارس و تغذیه کودکان و نوجوانان، این مطالعه با هدف ارزیابی برنامه های بهداشت مدارس در حوزه رژیم غذایی و تغذیه سالم با استفاده از پروفایل سلامت مدارس از دیدگاه مدیران و مربیان مدارس شهر تبریز انجام شد.روش پژوهش: مطالعه ی حاضر، مطالعه ای مقطعی- کاربردی است که در سال 1396 در شهر تبریز انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و مربیان سلامت مدارس بود. نمونه گیری در مرحله اول به روش طبقه ای و در مرحله دوم به صورت تصادفی ساده انجام شد. تعداد 93 مدرسه وارد پژوهش شدند. ابزار جمع آوری داده ها پروفایل سلامت مدارس ویژه مدیران و مربیان سلامت مدارس بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS 22 و از طریق آمار توصیفی (فراوانی و درصد) و آمار تحلیلی ( من- ویتنی و کورسکال والیس) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: بر اساس یافته ها،84/9 درصد مدارس دارای فروشگاه، غذاخوری یا بوفه برای تهیه میان وعده های غذایی، نوشیدنی ها و سایر خوراکی ها بودند. فعالیت های ترویجی از قبیل تشویق دانش آموزان به نوشیدن آب (94/6 درصد)، ترویج استفاده از میوه جات و سبزیجات در مدرسه و فراهم کردن اطلاعات مفید و ضروری برای دانش آموزان و خانواده های آنان (76/3 درصد) توسط اکثر مدارس اجرا می شد. 90/3 درصد مدارس مانع تبلیغات آبنبات و شیرینی، فست فود و نوشابه گازدار در محیط مدرسه شده بودند و 75/3 درصد مانع تبلیغات آبنبات و شیرینی، فست فود و نوشابه گازدار در نشریات و کوریکولوم آموزشی مدرسه شده بودند.نتیجه گیری: اکثر مدارس در زمینه فراهم نمودن مواد غذایی و خوراکی های سالم و اختصاص فضایی مناسب جهت صرف صبحانه و میان وعده های غذایی فعالیت زیادی ندارند. عملکرد بیشتر مدارس در خصوص فعالیت های ترویجی و آموزشی، منع تبلیغات مواد غذایی مضر و دسترسی به منابع رایگان آب آشامیدنی سالم مناسب بوده است. یافته های این مطالعه می تواند به مدیران و مسیولان بهداشتی کمک نماید تا با شناخت وضعیت موجود، برنامه ها و اقدامات لازم را در راستای حل مشکلات و رفع نقاط ضعف انجام دهند.

کلیدواژه ها

بهداشت مدارس، سلامت مدارس، تغذیه سالم، پروفایل سلامت، سیاست تغذیه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.