علی باقرپور - گروه دامپزشکی، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر
حسینعلی ابراهیم زاده موسوی - گروه دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران
مینا رستمی - گروه دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

با توجه به استفاده روزافزون از آفت کش ها در کشاورزی، ورود این آلاینده ها به منابع آبی باعث ایجاد مشکلات حادی در آبزیان از جمله ماهی می گردد. در این مطالعه اثرات سم ارگانوفسفره مالاتیون بر روی بافت کبد و کلیه ماهی حوض در محیط آزمایشگاهی بررسی گردید. این سم در کشاورزی نیزکاربرد داشته و به راحتی از طریق آب های جاری به استخرهای پرورشی با حوضچه ها وارد می شود و مشکلاتی را ایجاد می کند. مطالعه به صورت آزمایشگاهی انجام گرفته شد. تیمارها عبارت بودند از؛ غلظت 0/1، 0/01، 0/001 میلی گرم در لیتر و گروه کنترل یا شاهد. در هر آکواریم 20 عدد ماهی و 30 لیتر آب وجود داشت. شرایط برای تمام آکواریم ها یکسان بود. پس از گذشت زمان های 6، 4، 2 روز از بافت کبد و کلیه نمونه برداری شده و لام پاتولوژی تهیه شد که علایم آسیب شناسی در کبد شامل نکروز، خون ریزی و هیپرتروفی بود. در کلیه هم تخریب لوله ها و خونریزی، دژنراسیون واکیولی مشاهده شد. بنابراین از این مطالعه نتیجه حاصل می شود که در غلظت های کم و تحت کشنده هم سم روی ماهی اثرات تخریبی خود را می گذارد

مالاتیون، غلظت تحت کشنده، کلیه، کبد