سیدکمیل طیبی - استاد گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان
شهرام معینی - دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان
زهرا زمانی - دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان

بازار ارزهای خارجی(فارکس) با حجم تجارت روزانه بالغ بر هزار میلیارد دلار، بزرگ ترین بازار مالی در جهان است که به تنهایی 40 % از کل حجم تجارت الکترونیک در دنیا را نیز در بر می گیرد. با این حال آمارها نشان می دهند که گاه تا 90 % از معامله گران، تنها در طی شش ماه تا یک سال، کل سرمایه خود را دراین بازار از دست می دهند و از بازار خارج می شوند. این مقاله برای نخستین بار نشان می دهد که زیان اکثریت معامله گران در بازار فارکس به لحاظ نظری و تجربی اجتناب ناپذیر است. به این منظور، ابتدا نشان داده می شود که بازار فارکس با صرفنظر از اسپرد دریافتی کارگزار و شاخص تورم، یک بازی تکراری حاصلجمع صفر است. آنگاه با بسط یک مدل نظری در چارچوب تیوری احتمال و با فروض ساده سازی مناسب برای یک بازیگر نماینده، نشان داده می شود که احتمال زیان در بازار فارکس نم یتواند از مقدار حدی فوق کمتر شود و زیان اکثریت معامله گران، ویژگی ذاتی این بازار است. ارزیابی تجربی کاربرد مدل فوق بااستفاده از داده های نرخ معاملاتی زوج ارزهای(یورو-ین و یورو-دلار) در یک دوره زمانی روزانه طی ژانویه–دسامبر در سال های2009 و 2010 حاکی از آن است که احتمال شکست(زیان) در این بازار نمی تواند از 90 درصد کمتر باشد. درصد معامله گران زیان کننده با افزایش دفعات معامله و با افزایش شدت نوسان ها در نرخ تبادل ارزها رابطه ای مستقیم دارد. افزایش اسپرد و اعتبار اهرمی نیز احتمال زیان اکثر معامله گران زیان کننده را افزایش می دهد

بازار فارکس، بازی حاصل جمع صفر، تیوری احتمال، زیان سرمایه، ضریب اهرمی (اعتبار اهرمی)، اسپرد