مروری بر انواع زهکش ها و تاثیرات آن بر محیط زیست

در حدود 9000 سال پیش، هنگامی که زهکشی کشاورزی در بین النهرین آغاز شد، هنوز لوله وجود نداشت. در آن دوره زهکشی زیرزمینی به احتمال زیاد به وسیله سنگریزه یا مواد آبگذر حجیمی نظیر درختان و بوته های کوچکی که به یکدیگر مثصل می شدند و در کف ترانشه قرار می گرفتند انجام می شد. اولین لوله های زهکشی قدمتی حدود 4000 سال دارند که در دره رود لوور ایندوس کشف شده اند. در اروپا، نصب اولین سیستم های زهکش زیرزمینی به اوایل تاریخ میلادی بر می گردد. پیدایش مجدد زهکشی در حوالی سال 1544 در انگلستان، زمانی که مردان زهکشی و مردان خاکریزساز هلندی که مهارت مهندسی فراوانی داشتند به انگلستان رفتند و این کار را آغاز کردند، به وقوع پیوست. اولین فرد هلندی که وظیفه زهکشی را در انگلستان به عهده گرفت، کورنلیوس وندردلف بود. در آغاز قرن هفدهم ادامه کار به مهندسین مشهوری نظیر ورمویدن و کروپنبرگ واگذار شد. کمی پس از آن، تنبوشه های نیم لوله به عنوان زهکش در اسکاتلند و سایر نقاط اروپا مورد استفاده قرار گرفت. این زهکش ها را باید پدر زهکش های کنونی دانست (استویت و همکاران، 2005).مراحل عمومی تحول زهکش ها را می توان از زهکش های ساده نعل اسبی، زهکش های نعل اسبی مستقر روی یک صفحه، زهکش های D شکل و نهایتا زهکش های با مقطع دایره ای دانست. اختراع دستگاه تزریق سفال در سال 1840 در انگلستان، سرعت زهکشی اراضی را در اروپا شتاب بیشتری بخشید. حدود دو قرن پیش، زهکشی با کمک لوله به جامعه آمریکا معرفی شد. پس از این دوره لوله های سفالی با کمک ماشین ساخته می شد و با دست نصب می گردید. در حوالی سال های دهه 1960 تاثیرگذاری، کارایی و کاهش هزینه های نصب را بهبود بخشید.لوله های زهکشی ممکن است از تخته یا زهکش های جعبه ای، آجر و زهکش های نعل اسبی شکل سرامیکی، زهکش-های لوله ای سفالی، زهکش های بتنی، لوله های سوراخ دار الیاف سیمانی، لوله های پلاستیکی صاف سوراخ دار، و زهکش های پلاستیکی کنگره دار ساخته شوند. گر چه امروزه بیشتر از لوله های کنگره دار استفاده می شود، ولی هنوز لوله های سفالی و سیمانی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد هر یک از لوله ها در منطقه خاص به وسیله عوامل اقتصادی مشخص می-شود (استویت و همکاران، 2005).