احمد عبدالهی - دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علیرضا علی عرب - استادیار گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
پژمان پرهیزکار - دانش آموخته دوره دکتری گروه کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد علوم و تحقیقات
علی اکبر محمدعلی پورملکشاه - مدیر طرح جنگلداری دکتربهرام نیا(شصت کلاته گرگان) و دانشجوی دکتری جنگلداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

بعد از فتوسنتز، تنفس خاک دومین جریان بزرگ کربن در بسیاری از اکوسیستم هاست. انتشار کربن از خاک به اتمسفر به طور معمول از تنفس خاک که کلید قسمتی از چرخه کربن است پیروی می کند. تنفس خاک که شامل تنفس ریشه ای و میکروبی است حدود 60 تا 90 درصد از کل تنفس در جنگلهای معتدله راشامل می شود. به منظور بررسی تاثیر اندازه روشنه و موقعیت مکانی درون آن بر میزان تنفس خاک جنگلی، آزمایشی با 2 سطح اندازه روشنه(متوسط و بزرگ) و 3 تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی و به صورت طرح کرت های خرد شده در جنگل شصت کلاته گرگان اجرا گردید. نمونه برداری خاک از 5 موقعیت مکانی درون روشنه ها شامل مرکز، شمال، جنوب، شرق و غرب انجام گرفت. اندازه گیری تنفس خاک از طریق تیتراسیون و به مدت 7 روز در دمای 25 درجه صورت گرفت. نتایج حاصل نشان داد که اندازه روشنه تاج پوشش اثر معنی-داری بر تنفس میکروبی خاک نداشته است. همچنین موقعیت مکانی درون روشنه و اثر توام اندازه روشنه و موقعیت مکانی اثر معنی داری بر تنفس خاک درون روشنه ها نگذاشته بود. دلیل این امر می تواند نرخ بسیار پایین تنفس خاک(mg. 0.013200) در فصل اندازه گیری باشد که جهت رسیدن به نتایج مطلوب، بهتر است که اندازه گیری تنفس خاک در تمامی فصول سال صورت گیرد.

اندازه روشنه، موقعیت مکانی، تنفس میکروبی، خاک جنگلی