زهرا عسگرپور - کارشناس ارشد زمین شناسی و مدرس دانشگاه پیام نور دلفان
حامد امیری - عضو هیدت علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور دلفان

تاقدیس شمال بیرجند در نهشته های نیوژن و کواترنر،در شهرستان بیرجند واقع گردیده است. شواهد متعدد ریخت زمین ساختی در این تاقدیس نشان دهنده پویایی آن است که در این بین اختلاف ریخت آبراه ه ها در دامنه های شمالی و جنوبی و همچنین از خاور به باختر از مهمترین این پدیده ها هستند. در این مقاله با استفاده از تحلیل های فرکتالی، نرخ فرسایش در این منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. بعد فرکتالی تراکم آبراه ه ها به ترتیب در دامنه شمالی ، جنوبی، غربی و شرقی 825/0،708/0، 748/0و 701/0 می باشد. که بعد فرکتالی در دامنه جنوبی کمتر از دامنه ی شمالی است و نشانگر برخاستگی بیشتر و پرشیب تر بودن این دامنه و فرسایش بیشتر در آن است. مقاطع توپوگرافی با راستای شمالی - جنوبی از این تاقدیس نیز بیانگر افزایش شیب دامنه جنوبی نسبت به دامنه شمالی می باشد. جنس واحدهای سنگی نیز در تراکم آبراه ه ها و نرخ فرسایش موثر است. چنانچه در قسمت شرقی منطقه واحد کنگلومرای مارنی و توف گستردگی بیشتری یافته است

فرسایش- تاقدیس- فرکتال- آبراه ه